'''حمقاء:'''

{{صورتی:«حمقاء»}} از مادّه‌{{صورتی: «حُمْق»}} به معناى زن احمق است. [1]

'''حِمل:'''

{{(آیه):مُثْقَلَةٌ إِلى‌ حِمْلِهَا}}

{{صورتی:«حِمل»}} (بر وزن شعر) به گفته «راغب» در «مفردات» بارى است كه بر پشت حمل مى‌شود؛ در مقابل «حَمْل» (بر وزن حمد) كه بارى است كه بر شكم حمل مى‌شود. مانند «جنين»، و يا آبهايى كه در دل ابرها قرار دارد، و يا ميوه‌اى كه بر درخت است. و چون در آيه مورد بحث، گناه تشبيه به بارى شده كه بر دوش كشيده مى‌شود، حمل به كسر حاء گفته شده است. [2]

'''حَمُولَة:'''

{{(آیه):مِنَ الأَنْعامِ حَمُولَةً}}

{{صورتی:«حَمُولَة»}} از مادّه‌{{صورتی: «حَمْل»}} معناى جمعى دارد، و چنان كه علماى لغت گفته‌اند، مفرد از جنس خود ندارد، و به معناى حيوانات بزرگ باربر مانند شتر و اسب و نظاير آنها است. [3]

'''حُمّى‌:'''

{{(آیه):فِي‌ قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ}}

به حالت «تب»،{{صورتی: «حُمّى‌»}} از مادّه‌{{صورتی: «حَمّ»}} (بر وزن كبرى) گفته مى‌شود. [4]

'''حميّت:'''

{{(آیه):فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ}}

{{صورتی:«حميّت»}} در اصل از مادّه‌{{صورتی: «حَمْى»}} (بر وزن حمد)، به معناى حرارتى است كه از آتش، يا خورشيد، يا بدن انسان و مانند آن به وجود مى‌آيد و به همين دليل به حالت «تب»، «حُمّى‌» (بر وزن كبرى) گفته مى‌شود و به حالت خشم و همچنين نخوت و «تعصب خشم‌آلود» نيز «حميّت» مى‌گويند. [5]

'''حَمِيد:'''

{{(آیه):إِلى‌ صِراطِ الْحَميدِ}}

{{صورتی:«حَمِيد»}} از مادّه‌{{صورتی: «حَمْد»}} به معناى‌{{صورتی: «محمود»،}} به كسى مى‌گويند كه در خور ستايش و داراى هرگونه كمال است و در اينجا منظور خدا است؛ بنابراين، «صِراطِ الْحَمِيدِ» به معناى راه وصول به مقام قرب و خشنودى پروردگار است.

بعضى نيز احتمال داده‌اند كه «حميد» در اينجا معناى وصفى براى صراط دارد و از قبيل «اضافه بيانيه» است؛ بنابراين، معنا چنين مى‌شود آنها به سوى راهى هدايت مى‌شوند كه شايسته هرگونه ستايش است. [6]

[1]سوره نحل: 92؛[https://lib.eshia.ir/27575/11/411/حمقاء مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج11، ص411.].

[2]سوره فاطر: 18؛[https://lib.eshia.ir/27575/18/245/حِمل مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج18، ص245.].

[3]سوره انعام: 142؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/20/حَمُولَة مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص20.].

[4]سوره فتح: 26؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/107/حُمّى‌ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص107.].

[5]سوره فتح: 26؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/107/حميّت مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص107.].

[6]سوره حجّ: 24؛[https://lib.eshia.ir/27575/14/70/حَمِيد مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج14، ص70.]؛سوره بروج: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/26/349/حَمِيد مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج26، ص349.].