ترجمهء خطبهء دوم سپاس او را گويم كه تتميم نعمتش جويم و راه تسليم به عزّتش پويم و براى مصونيت از تباهىها دست و دل از معصيتش شويمو از روى نياز به كفايتش يارى از او خواهيم .
كسى كه او هدايتش كند ، گمراه نگردد و آن كه با مقام شامخش بخصومت برخيزد ، نجات نپذيرد . و هر كس كه او كفايتش كند ، احتياج از او دورى گيرد سپاسش ، برترين وزنه در ميزان كمالات است و شايسته ترين اندوخته‌ها در قلمرو ارزشها و خيرات . من شهادت به يگانگى بىانباز آن معبود مطلق مىدهم كه جز او خدايى نيست .
شهادتى كه خلوصش از آزمايشها گذشته ، و حقيقت نابش در دل و جان نشسته . تا مشيت ربوبى او بر بقاى ما حكم كند ، شهادت به يگانگىاش دستاويز ما است تا سر حدّ ديارش و ذخيرهء فناناپذير ما در راه پر هول و هراس از آنچه كه در سر راه ما است . شهادت به وحدانيتش لازمهء ايمان است و آغاز احسان و رضاى خداوند رحمان و طرد شيطان .
و شهادت مىدهم كه محمد ( ص ) بنده و رسول او است . خداوند سبحان محمد ( ص ) را به جامعهء انسانى فرستاد ، براى ابلاغ دينى مشهور در عقول و افكار و با علائمى معروف در قرون و اعصار ، با كتابى نوشته با قلم ربّانى ، و نورى فروزان و پرتوى فراگير جهان ، و امرى روشن و جداكنندهء صحت و بطلان . تا با آن رسالت الهى تاريكى اشتباهات و ابهامها را از مغز و دل مردمان بزدايد و با دلايل روشن ، حجتها بر آنان تمام كند و با آيات ربانى از سقوط در پرتگاه برحذرشان بدارد و با اخطار به كيفرهايى كه دامنگير تبهكاران مىگردد تهديدشان نمايد .
اين رسالت عظمى در دورانى و براى جامعه اى درخشيدن گرفت كه طناب وحدتانگيز دين از هم گسيخته پايه‌ها و ستونهاى يقين بلرزه در آمده ، اصول بنيادين حقايق متلاشى ، و واقعيت امر پراكنده بود .

233