132 - پيامبر صلَّى الله عليه و آله فرمود : از امّت من نه چيز برداشته شده است : ( مراد از برداشته شدن گاه وضع مؤاخذه و عقوبت و گاه وضع تكليف و گاه عدم تأثير است ) و آنها عبارتند از : سهو ، و خطا ، و فراموشى ، و آنچه بدان وادار شده‌اند ، و آنچه نميدانند و آنچه بيرون از توان ايشان است ، و تفؤّل بد و حسد يا رشك بردن و انديشيدن وسوسه آميز در مورد مردم ، مادام كه آدمى با لب سخن نگفته باشد ، يا تفكَّر وسوسه آميز در مورد خلقت كائنات تا زمانى كه سخنى بر لبها جارى نشده باشد . ( چون اينها در اختيار انسان نيست ولى نبايد واكنشى نشان دهد چون به عمل آوردن در اختيار انسان است ) .
133 - و از موسى بن جعفر عليهما السّلام سؤال شد : شخصى وضو گرفته است و موضعى از صورتش باقيمانده كه آب بدان نرسيده است ، آن حضرت فرمود : كافى است كه از ترى اعضاى ديگر آن موضع را تر كند .
شارح گويد : « ظاهر اين خبر سقوط ترتيب است و ميتوان گفت در اين مورد مخصوص كه چنين پيشامدى براى شخص شده ترتيب ساقط است » .
134 - امام صادق عليه السّلام فرمود : اگر مسح سرت را فراموش كردى ، پس بر آن و بعد بر پاهاى خود از آب وضويت مسح كن ، و اگر در دستت از رطوبت و ترى وضو چيزى باقى نمانده باشد ميتوانى از آنچه از ترى وضويت در موى صورت و ريشت باقى مانده استفاده كنى و با آن سر و پاهاى خود را مسح كنى . و اگر تو را محاسن و موى صورت نيست از ترى ابروان و مژه هايت بگير و با آن سر و پاهاى خود را مسح نما و اگر از ترى

89