به نام خداى بخشايندهء بخشايشگر شرح نسخه هاى جلد دوازدهم براى مقابله و تصحيح جلد دوازدهم تفسير روض الجنان درست همان نسخه هايى را پيش رو داشتيم كه در مقدمهء جلد يازدهم معرّفى كرده ايم . در اين جا براى پرهيز از تكرار ، تنها به ذكر ويژگيهاى كلّى آن نسخه ها بسنده مىكنيم :
1 - دستنويس كتابخانهء مير جلال الدّين محدّث ارموى با خطّ حسين بن الحسن بن ابراهيم بن محمّد العيّار به تاريخ ربيع الاوّل 579 ، به عنوان اساس . اين دستنويس به تصريح كاتب از روى نسخه اى نوشته شده كه تاريخ آن به روشنى 556 خوانده مىشود ، امّا تاريخ خود نسخه در ارقام دهگان و صدگان بريده شده و چنانكه از كليشهء پايان همين مقدّمه هم پيداست ، بطور مستقيم قال قراءت نيست . امّا مقايسهء دستنويس اين جلد با مجلّد يازدهم ، حتّى با توجّه به كليسهء چاپ شده در آغاز هر مجلّد نشان مىدهد كه كاتب و قلم و تاريخ هر دو يكى است ؛ از اين رو با اطمينان خاطر مان تاريخ را براى اين مجلّد نيز پذيرفتيم .
2 - دستنويس شمارهء 368 كتابخانهء آية الله العظمى مرعشى در قم ، به خطّ ابوسعيد بن الحسين الكاتب البيهقى ، مورخ 595 با رمز قم .
3 - دستنويس شمارهء 132 كتابخانهء آستان قدس رضوى ، به خطّ محمد بن عوض نيشابورى ، وقفى جلال الدّين ابوسعيد ، مورخ 848 ، با رمز آط .
4 - دستنويس شمارهء 133 كتابخانهء آستان قدس رضوى ، احتمالاً از سدهء هشتم ، با رمز آب .
5 - دستنويس شمارهء 129 كتابخانهء آستان قدس رضوى ، به تاريخ 949 ، با رمز آج .
6 - دستنويس شمارهء 225 كتابخانهء ملّى ملك ، به خط قاسم بن حافظ مير حسين كمره اى ، مورّخ ربيع الثّانى 995 ، با رمز مل .

تعريف الكتاب 7