روزه غير واجب براى مملوك اگر مزاحم حق مولى باشد واحوط ترك ان است بدون اذن مولى هر چند مزاحم حق او نباشد بلكه با نهى او احتياط ترك نشود ( نهم ) روزه غير واجب براى فرزند در صورتيكه موجب اذيت والدين باشد ( دهم ) روزه مريض وروزه كسيكه مضر باو باشد ( يازدهم ) روزه مسافر مگر در صوريكه استثنا شده وگذشت ( دوازدهم ) روزه تمام عمر حتى عيدين بنابر آنچه در خبر وارد والا محتمل است كه حرمت ان بسبب اشتمال بر روزه عيدين باشد وبنابر اين مستقل محسوب نيست ( مسألة 1 ) سنت است امساك كردن از مفطرات در روزه رمضان بدون قصد روزه بلكه بقصد تادب در چند مقام ( اول ) مسافريكه بوطن يا بمحل اقامه برسد بعد از زوال مطلقا يا پيش از زوال در صورتيكه در راه مفطرى بعمل اورده باشد سنت است بقيه روز امساك كند بخلاف صورتيكه پيش از زوال برسد ومفطرى بعمل نياورده باشد كه بايد روزه بگيرد ( دويم ) مريضى كه در اثناء روز مرض او رفع شود چه بعد از زوال يا پيش از ان وچه در حال مرض مفطر بعمل اورده باشد يا نه هر چند در صورتيكه مفطر بجا نياورده وپيش از زوال رفع مرض شود احوط تجديد نيت روزه واتمام ان وقضاء است ( سيم ) حايض ونفساء كه در اثناء روز پاك شوند ( چهارم ) كافريكه در اثناء روز مسلمان شود چه مفطرى پيش از ان بجا اورده باشد يا نه ( پنجم ) طفليكه در اثناء روز بالغ شود ( ششم ) ديوانه يا بيهوش كه در اثناء روز عاقل شود يا بهوش ايد ( تم كتاب الصوم بحمد الله تعالى )

540