590 . التعليق العراقى / سديد الدين محمود بن على بن الحسن الحمصى ( يا : حمصي ) الرازي ( م اوائل قرن هفتم ) ذريعه 4 / 222 [ ش ند ] ; 23 / 151 [ ش ند ] فرج المهموم 74 - 81 ، 145 - 146 ، فرج المهموم * برگ 142 - پ [ ند فرج المهموم 213 ] ، فرج المهموم 219 درباره مؤلف نك‌ : باب اول فصل اول . بنا به گفته خوانسارى ( روضات 4 / 161 - 162 ) اين عنوان نشانگر آنست كه تأليف مزبور شرح يكى از سه " تعليق " مؤلف سنى ركن الدين أبو الفضل العراقى بن محمد بن العراقى القزويني الطاووسي ( م 14 جمادى الثاني 600 ; نك‌ : ابن خلكان 3 / 258 - 259 ; مق‌ : Matar صص 357 - 358 ) مى باشد . " التعليق العراقى " كه با عنوان " المرشد إلى التوحيد والمنقذ من التقليد " يا " المنقذ من التقليد و المرشد إلى التوحيد " نيز معروف است كتابي كلامى است كه سند مهم حضور عقيده معتزلي در شيعه اثنى عشرى به شمار مى آيد . اين كتاب در حله ، در 9 جمادى الاول 581 به اتمام رسيده و در چندين نسخه ء موجود است . بنا به گفته ء تراثنا 2 / 2 - 3 ، 1407 ص 400 اين كتاب در قم در شرف انتشار مى باشد ( تحقيق : عبد الله النوراني النيشابوري ) . * مورد فرج المهموم 74 - 81 ( درباره جواز علم نجوم ) با شرح ابن طاووس آميخته شده است .
591 . * + تعليق معاني القرآن / أبو جعفر احمد بن محمد بن اسماعيل النحاس ( م 338 ) سعد السعود 21 ، 248 - 249 درباره مؤلف نك‌ : سزگين 8 / 242 - 243 . در سعد 248 بجاى " النجاشي " النحاس بخوانيد . عنوان كتاب در سزگين ( 8 / 242 ش 1 ) " معاني القرآن " آمده است . بيشتر قسمتهاى اين تأليف باقى مانده است . ابن طاووس از كراسه ما قبل آخر برگ 4 - پ تفسير آيه 1 / عبس را نقل مى كند

. اين كتاب به سال 1412 در قم با عنوان " المنقذ من التقليد " با مقدمه آقاى هادى يوسفى غروى ( بدون ياد از تحقيق عبد الله النوراني ) به همت دفتر انتشارات اسلامى به چاپ رسيده است . م

556