اين عنوان در فرج المهموم * برگ 85 - پ آمده است ; مق‌ : Matar ص 376 . عنوان مذكور را به صورت زير مى توان ترجمه كرد : " جواب‌هاى آماده به اشتباهات زيج عبد الله بن احمد بن الحسن " ; عنوان در فرج المهموم 128 ( احتمالا به اشتباه ) " في علاج عبد الله بن احمد بن الحسن " آمده است . اين سبب شده ( به اشتباه ؟ ) كه سزگين تأليف هاشمى را با اين عبارت توصيف كند : " يك رساله اخترشناسى كه او در آن درباره معالجه طبى شخصى با نام عبد الله بن احمد بن الحسن پيشگوئيهاى دارد ( سزگين 7 / 167 ) . مؤلف ( كه ابن طاووس او را به عنوان يك عباسى توصيف مى كند ) رياضى دان و منجم بوده است ( سزگين 5 / 305 ; 6 / 204 - 205 ) . او " تعليل زيج الخوارزمي " ( درباره اشتباهات زيج خوارزمى ) را نيز نوشته است ( سزگين 6 / 204 ) .
ظاهرا " جوابات الحاضره " نيز از همين نوع بوده است . احتمالا عبد الله بن احمد بن الحسن را بايد با أبو القاسم عبد الله ( يا : عبيدالله ) بن الحسن معروف به غلام زحل ( م 376 ) ( مق‌ : 333 . Ullmann p ; سزگين 7 / 168 ) يكى دانست گر چه همه آثار منسوب به " غلام زحل " درباره علم نجوم ( astrology ) هستند نه علم هيئت ( astronomy ) .
237 . * * ؟ - كتاب الجواهر / ابراهيم بن اسحاق الصولى ذريعه 5 / 256 ش 1222 اقبال 399 / 170 ابن طاووس اين كتاب را به عنوان آخرين كتاب در يك مجموعه ياد مى كند كه دويست سال قدمت داشته و نخستين كتاب آن " ادب الكتاب " صولي است . هيچ يك از نام و عنوان كتاب ، در منابع شرح حال نيامده است . آقا بزرگ موقتا اين تأليف را با " جواهر الاسرار " ابراهيم بن اسحاق الاحمري ( زندگى در قرن سوم ) يكى مى داند ( مق‌ :
ذريعه 5 / 261 ش 1254 ; اعيان 5 / 94 96 ) .
238 . + - جوامع علم ( يا : علوم ) النجوم و اصول الحركات السماوية / أبو العباس احمد بن محمد بن كثير الفرقانى ( زندگى در اواسط قرن سوم )

329