ذريعه 6 / 260 ش 1421 اليقين 137 - 138 / 384 - 386 در اليقين عنوان كامل تأليف " حجة التفصيل ( همينطور در بحار 37 / 325 ) و شرح حذيفة بن اليمان بتسمية مولانا على بامير المؤمنين في زمان صاحب الرسالة صلوات الله عليه وآله بزيادة في التفصيل " ياد شده است . آقا بزرگ به نقل از يك نسخه اليقين ، عنوان را حجة التفضيل ونام مؤلف را " الاثير " ياد مى كند . شيخ حر عاملي ( در فهرست كتابهايى كه مع الواسطة از آن نقل كرده ) به عنوان كتاب حجة التفضيل لابن اثير ( اثبات 1 / 74 ) بدان اشاره كرده است . اين تأليف ظاهرا مربوط به فضائل على [ ع ] بوده است .
دو روايت مختلف درباره‌ء نسخه ء مورد استفاده ابن طاووس آمده . در اليقين 469 ياد شده در حالى كه آقا بزرگ 369 ذكر مى كند ( ذريعه ونابس ص 13 ) در رجب 472 أبو على الحسن فرزند شيخ طوسى ستايشى درباره مؤلف به نسخه افزوده است همانطور كه سه نفر عالم ديگر بعد از وى چنين كردند . حدس آقا بزرگ اين است كه اين تأليف با كتاب " حقائق التفضيل في تاويل التنزيل " از أبو محمد جعفر بن ورقاء ( درباره او نك‌ : نجاشى 124 ش 319 ) يكى باشد . تأليف جعفر را أبو احمد اسماعيل بن يحيى بن احمد العباسي ( زندگى در اوائل قرن چهارم ) روايت كرده است ( مق‌ : طوسى ، رجال ص 468 ش 37 ) ; بنابراين جعفر احتمالا معاصر مسن تر او بوده است . اسنادى كه در اليقين آمده به شرح زير است : محمد بن الحسين الواسطي عن ابراهيم بن سعيد عن الحسن بن زياد الانماطى عن محمد بن عبيد الانصاري عن أبو هارون العبدى عن ربيعة السعدى . اين اسناد در تعيين زمان حيات مؤلف كمكى نمى كند . اگر مؤلف جعفر بن ورقاء ( يا يكى از معاصران وى ) باشد اولين اسم ، محتملا اشاره به محمد بن الحسن ( نه " الحسين " آن چنان كه در اليقين آمده ) الواسطي است كه در اواسط قرن سوم مىزيسته ( مق‌ :
طوسى ، رجال ص 408 ش 30 ) .
180 . * * كتاب الحسينى / أبو عبد الله جعفر بن محمد بن احمد بن العباس الدوريستى ( زنده در 473 )

295