نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 253
النيشابوري ( زندگى در اوايل قرن سوم ؟ ) فرج المهموم 92 - 93 نك : تنقيح ش 8351 : در آنجا كسانى با نام على بن عبد العزيز ذكر شده اند كه همگى ناشناخته اند . مؤلف تأليفى كه ابن طاووس از او نقل مى كند در رياض 4 / 122 به عنوان يك عالم متقدم ( من قدماء العلماء ) آمده است . سندى كه در مورد نقل شده آمده ، از شخصى بنام على بن احمد آغاز مى شود كه از ابراهيم بن فضل ( الهاشمي المدنى از اصحاب امام صادق [ ع ] ; مق : طوسى ، رجال ص 144 ش 25 ) نقل مى كند . اگر مؤلف بدون واسطه از على بن احمد روايت كرده باشد ( اين سخنى است كه به درستى نمى توان اثبات كرد ) مى توان حدس زد . او در اوايل قرن سوم زندگى مى كرده است . بهر روى غير محتمل است كه او على بن عبد العزيز الكوفى باشد كه شاگرد امام پنجم و ششم [ ع ] بوده و نجاشى ( ص 276 ش 725 ) كتابي به او نسبت مى دهد . يك عبد العزيز بن محمد بن اسحاق النيشابوري ( زنده در 330 ) در تاريخ بغداد 10 / 455 ياد شده است ، اما شاهدى مبنى بر ارتباط او با مؤلف وجود ندارد . ابن طاووس از نسخه ء عتيقي در قطع نصف ( قطع نصف الورقة ) استفاده كرده كه آن را در كتابخانه على بن ابي طالب [ ع ] در نجف يافته است . متن نقل شده مشتمل بر مباحثه امام صادق [ ع ] و فردى يمنى است كه ضمن آن امام آگاهى خود را دربارهء اخترشناسى ثابت مى كند . ابن طاووس مى گويد نقل ديگرى از اين روايت در كتاب عبد الله بن القاسم الحضرمي وجود دارد . 131 . * * + فضائل امير المؤمنين على بن ابي طالب وفاطمة والحسن والحسين / روايت شده ء أبو بكر محمد بن عبد الله بن ابراهيم بن عبدويه الشافعي البغدادي البزاز ( م 354 ) سعد السعود 20 ، 236 - 237 درباره مؤلف نك : سزگين 1 / 191 ( در سعد السعود بجاى عبدويه ، عبد الله آمده است ) . مؤلف را نمى توان داراى تمايلات ضد سنى دانست ; زمانى كه آل بويه روايت احاديث در فضائل صحابه را ممنوع كردند و اعلاميهاى بر ضد صحابه بر روى درهاى مساجد نصب كردند ، أبو بكر با روايت احاديث فضائل صحابه در مسجد ، با اين تصميم به
253
نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 253