55 - أبو الفضل الكرجى .
فهرست منتجب الدين منتجب الدين از ميان آثار مفيدى كه از خود به يادگار باقى نهاده بوسيله كتاب كوچك خود بنام " فهرست علماء شيعه " حق بزرگى بر گردن پيروان اين مذهب گذاشته ، و به سبب آن نام نيك گروهى را از علماى اعلام و زعماى اسلام در صفحه روزگار زنده نگاهداشته است ، ليكن نظر به اجمال و اختصار بسيار كه در جمع و تأليف آن به كار رفته است استفاده از آن در غالب موارد بدون مراجعه به گوشه و كنار براى خواص بسيار سخت و دشوار ، بلكه گاهى ممتنع و محال است ، تا چه رسد به غير اهل فضل كه طبقه عوام باشند ، از اين روى به غايت درجه محتاج به شرح و بيان و توضيح و تبيان است ، نظر به اهميت اين كتاب بزرگان شيعه پيوسته به استنساخ و نقل روايت و حفظ نسخه آن مبادرت كرده اند چنان كه مثلا شهيد اول رضوان الله عليه شخصا به استنساخ اين نسخه پرداخته است و در حقيقت نسب نسخ فعلى فهرست منتجب الدين به اين بزرگوار مىرسد و نيز بعد از وى تمام علماى تراجم خلفا عن سلف مطالب آن را در كتب خود نقل كرده اند و بيانات آن را به نظر احترام نگريسته و در اعلى درجه قبول قرار داده اند حتى در اين اواخر زعيم شيعه و عالم منحصر به فرد عصر خود آيت الله بروجردى قدس سره به ترتيب آن پرداخته ، و در مقدمه كتاب " جامع الروات " به آن اشاره كرده اند و خود آن مرحوم شفاها در نخستين جلسه اى كه ضمن ملاقاتش را دريافتم بعد از اظهار مراحم كتابهائى براى من پيشنهاد كردند ، و اظهار داشتند كه " بايد شما به طبع و تصحيح اينها بپردازيد " نگارنده نظر به آنكه به تصحيح تفسير " جلاء الاذهان " اشتغال داشتم ، انجام امر را موكول به فراغت از تصحيح كتاب مذكور كردم ، ايشان سپس چندين كتاب ديگر را نيز پيشنهاد فرمودند ، و من ضمن اعتذار هيچيك را نپذيرفتم ولى چون اين امتناع من تا حدى خلاف

23