بسم الله الرحمن الرحيم فايده علم تاريخ چون تاريخ طومار حوادث زمان و مخزن اخبار گذشتگان است ، از اين روى آئينه پند و عبرت براى آيندگان و گنجينه علم و حكمت براى باقيماندگان مىباشد ، از اين نظر است كه وقايع نگاران و حوادث شماران كه از ايشان به مؤرخان تعبير مىتوان كرد هر يك در آغاز كتاب خود بابى براى فايده علم تاريخ منعقد كرده و به حسب اقتضاى كتاب خود به كلام مختصر يا مبسوطى نسبت به آن ايراد كرده ، است .
نظر به اينكه اين مطلب در مطاوى كتب و بطون دفاتر عموما و در مقدمات كتب تاريخ - خصوصا بسيار مكرر شده است و نيز علاوه بر آن از قضايايى است كه " قياساتها معها " ، زيرا از مستقلات عقليه است ، يعنى از امورى است كه هر عاقلى با اندك توجه و تدبرى مىتواند اين نتيجه مطلوبه را از آن بگيرد ، بدين جهت مستغنى از شرح و بيان و بى نياز از اقامه دليل و برهان مىباشد ، با وجود اين براى اينكه اين مختصر نيز از اشاره به اين موضوع خالى نماند به اجمالى قناعت مىكنيم .
چون به كتاب كريم آسمانى نگاه مىكنيم مىبينيم حضرت حق جلت عظمته در موارد بسيار بعد از ذكر قصص انبياء و اقوام ايشان امر به تدبر فرموده ، و در بسيارى از موارد نيز موعظتى صريح نموده و تصريح كرده كه نبايد شما نيز مثل بد كرداران ايشان باشيد ، بلكه يا

1