نام کتاب : منازل السائرين نویسنده : عبد الله الأنصاري جلد : 1 صفحه : 11
واو در نثر مسجّع فارسي پيش قدم [1] ديگران از جمله سعدى است واز اين جهت فضل تقدم دارد . واز عبارات مسجّع أو بعضي چنين است : « عقل گفت : من سبب كمالاتم ، عشق گفت : نه من در بند خيالاتم ، عقل گفت : من مصر جامع معمورم ، عشق گفت : من پروانهء ديوانهء مخمورم . . . » . [2] نيز : « كار نه روزه ونماز دارد ، بلكه شكستگى ونياز دارد ، عنايت دوست عزيز است ، نشان أو دو چيز است : عصمت در اوّل ، توبه در آخر » . [3] در بعضي عبارات هم جزء دوم سجع را قسمتى از آية يا حديث يا عبارت عربى قرار مىدهد ، مثلا : « فارغ منشين كه امروز تو ، مشغولى اين وآن است وفرداى تو شب حسرت « كُلُّ من عَلَيْها فانٍ » است » . [4] اين صوفي وعالم معروف ، صبح جمعه 22 ذي الحجة سال 481 ه . ق در 85 سالگى از دنيا رفت ودر گذرگاه هرات به خاك سپرده شد وآثاري فراوان به جاى گذاشت كه به آنها اشاره مىكنيم :
[1] سجع در نثر فارسي از خواجة عبد اللَّه آغاز شده است ( سبك شناسى ، محمد تقى بهار ، ج 2 ، ص 242 ) . [2] « رسالهء عقل وعشق » ، مجموعه رسائل خواجة عبد اللَّه أنصارى ، ص 31 . [3] همان ، رسالة واردات ، ص 23 . [4] همان ، مناظرهء شب وروز ، ص 40 .
11
نام کتاب : منازل السائرين نویسنده : عبد الله الأنصاري جلد : 1 صفحه : 11