اين جمله مىفهماند كه آل محمّد نعمتى داشته اند ، كه همان حفظ دين و تفسير و توضيح دين بوده ، و تا آخر مردم همه زير بار اين نعمت اند و آل پيغمبر ولىّ نعمت مردم هستند .
« هُمْ أَسَاسُ الدِّينِ ، وَعِمَادُ الْيَقِينِ » ( آل محمّد ( صلى الله عليه وآله و سلم ) پايه دين و ستون يقين هستند . ) ستون يقين همان منطق است ، براى رسيدن به يقين منطق حقى لازم است و منطق حق پيش آل محمّد ( صلى الله عليه وآله و سلم ) بوده است .
« اِلَيْهِمْ يَفِىءُ الْغَالِى ، وَبِهِمْ يُلْحَقُ التَّالِى » يا « يَلْحَقُ التَّالِى » ( كسانى كه در حق آل پيامبر غلو كرده اند بايد از غلو دست بردارند و به آنان برگردند ، و آنهايى كه در حق آنان كوتاهى كرده اند و عقب افتاده اند بايد به آنان برسند . ) كسانى كه با قافله اى همسفر هستند بايد همراه قافله باشند ، اگر جلو بيفتند يا عقب بيفتند مواجه با خطر مىشوند ، بايد خود را به قافله برسانند و از آن فاصله نگيرند . آل پيغمبر مسير حق را طى مىكنند ، آنهايى كه غلو مىكنند و از آنها جلو مىافتند بايد برگردند ; ائمه ( عليهم السلام ) كسانى را كه در حق پيغمبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) يا على ( عليه السلام ) غلو مىكردند طرد مىكردند و جلوى غُلات را مىگرفتند . در حديث است كسانى آمدند و ادّعا كردند على خداست ، حضرت على ( عليه السلام ) دستور داد آنان را سوزاندند . ( 1 ) پس آن كه از ائمه جلو افتاده « غالى » است و بايد به طرف ائمه برگردد و آن كه عقب افتاده « تالى » است و بايد خود را به ائمه برساند تا از هلاكت نجات يابد . در حقيقت حضرت ، آل نبىّ را تشبيه به قافله متشكلى كرده كه مقتدر است و ابزار دفاع دارد ، و هر كس از اين قافله جلو بيفتد يا عقب بيفتد در خطر است ، پس اگر جامعه

1 - اختيار معرفة الرّجال ( رجال كشى ) چاپ دانشگاه مشهد ، ص 106 درباره عبداللّه بن سبا ، و ص 109 درباره هفتاد نفر كه ادّعاى غلوّ كردند و حضرت على ( عليه السلام ) آنان را در آتش سوزاند ; همچنين مراجعه شود به بحارالانوار ، ج 25 ، ص 261 تا 327 ، باب نفى الغلوّ فى النّبىّ و الأئمة ( عليهم السلام )

637