بسم الله الرحمن الرحيم « ثُمَّ اَنْشَأَ سُبْحَانَهُ فَتْقَ الْاَجْوَاءِ » در درسهاى گذشته خطبه اوّل نهج البلاغه مطرح بود . يك قسمت از اين خطبه راجع به ذات بارى تعالى و توحيد و صفات حق تعالى بود . راجع به خداوند در سه جهت بحث مىشود :
1 - اصل وجود خدا و ذات او .
2 - صفات ، « صفات ثبوتيه » يعنى صفات كماليه كه خدا دارد و « صفات سلبيه » يعنى صفاتى را كه خدا ندارد .
3 - افعال ، يعنى كارهاى خدا كه همان خلق كردن موجودات و تدبير آنهاست اعم از موجودات مجرّد و مادّى ، و موجودات مادّى ارضى و سماوى هستند .
در اين خطبه حضرت على ( عليه السلام ) راجع به هر سه قسمت بحث مىكند . و ما آن قسمت هايى كه مربوط به ذات و صفات خدا بود در درسهاى پيش عرض كرديم . يك قسمت هايى هم از افعال خدا را حضرت در وسط ذكر فرمودند . مثلاً در آنجا كه فرمودند : « فطر الخلائق بقدرته » خداوند شكافت و خلق كرد مخلوقات را به قدرت خودش « و نشر الرّياح برحمته ، و وتّد بالصّخور ميدان أرضه » كه خلقت باد و كوهها

245