خدا صلَّى اللَّه عليه و آله بيرون آمديم ( از مكَّه ) تا در غدير خم فرود آمديم . منادى از طرف آنجناب اجتماع عمومى را اعلام كرد و پس از آنكه همگى گرد آمديم فرمود : آيا من اولى بشما از خود شما نيستم ؟ گفتيم . آري هستى يا رسول اللَّه ، فرمود آيا من اولى ( سزاوارتر ) نيستم بشما از مادرانتان ؟ گفتيم . آرى هستى يا رسول اللَّه ، فرمود : آيا من اولى نيستم بشما از پدرانتان ؟ گفتيم بلى يا رسول اللَّه هستى ، و از اين قبيل پرسشها داير باولويّت خود چند بار تكرار فرمود و همه را تصديق و اقرار نموديم . آنگاه فرمود : هر كس كه من مولاى او هستم پس على عليه السّلام مولاى او خواهد بود [1] بار خدايا دوست بدار كسى را كه او را دوست دارد و دشمن دار كسى را كه او را دشمن دارد پس عمر بن خطَّاب گفت : گوارا باد تو را اى پسر ابى طالب كه امروز را درك نمودى در حالتيكه ولىّ و سرپرست هر مؤمن هستى ، و بهمين كيفيّت اين حديث را ابن ماجه از حديث حماد بن سلمه از على بن زيد - و ابى هارون عبدى از عدى بن ثابت از براء آورده و موسى بن عثمان حضرمى نيز از ابن اسحق بهمين عنوان از براء روايت نموده است .
و حديث مزبور را حافظ ابو محمّد عاصمى در « زين الفتى » از ابى بكر جلاب از ابى احمد همدانى از ابى جعفر محمّد بن إبراهيم قهستانى از ابى قريش محمّد بن جمعه از ابى يحى مقرى از پدرش از حماد بن سلمه از على بن زيد بن جدعان از عدى بن ثابت از براء بن عازب بشرح و لفظى كه در حديث تهنيه خواهد آمد روايت نموده و در « نزل الابرار » نيز در صفحهء 19 از طريق احمد و در صفحهء 21 از طريق ابى نعيم در فضايل صحابه حديث او از براء بن عازب موجود است و در جلد 2 از « الخطط » مقريزى ص 222 بطريق احمد از او ( براء ) و در « مناقب الثلاثه » از طريق احمد و حافظ ابو بكر بيهقى از او و در جلد 2 از كتاب « روح المعانى » ص 350 از او در تفسير « المنار » جلد 6 ص 464 از طريق احمد و ابن ماجه از نامبرده اين روايت ذكر شده است و جزرى در « اسنى المطالب » ص 3 براء بن عازب مذكور را در شمار راويان حديث غدير ذكر نموده .

[1] در نسخه چاپى از « البدايه و النهايه » بلفظ : من كنت مولاه فعلى مولاه ذكر شده و در نسخه خطى آن بطوريكه در « عبقات » از آن نقل شده چنين مذكور است : من كنت مولاه فان عليا بعدى مولاه .

47