337 - قاضى محمّد بن علىّ بن محمّد شوكانى - صنعانى ( در سال 1173 [1] متولد و در 1250 وفات يافته ) ، فقيهى است با احاطه و مسلَّط در علوم و آراسته به فضائل ، تأليف زيادى دارد و همهء تأليفات او نيكو و پسنديده است ، شرح حال كاملى از او و بقلم خودش در كتاب خودش « البدر الطالع » جلد 3 ص 214 - 225 موجود است مشايخ و استادان خود را در حكمت و كلام و فقه و اصول فقه و حديث و فنون آن و معانى و بيان و علوم عربيّه ذكر نموده و از رساله‌ها و نوشته‌هاى خود بالغ بر يكصد كتاب تعداد نموده و تأليفات ديگرى هم دارد كه ضمن - تعداد كتب و مؤلفاتش از آنها نام برده و كسى كه حاشيه بر كتاب او « البدر الطالع » نوشته استدراك نموده و از مؤلَّفات ديگر او ياد كرده ، بسيارى از تأليفات او چاپ شده و همه دلالت دارد بر تسلَّط و احاطهء او بفنون و علوم شرعيّه از كتاب و سنّت و آنچه مربوط بآندو است از معرفت استادان حديث و مسانيد آنها ، و نيز شرح حال او در مقدّمهء كتاب ديگر او موسوم به « نيل الاوطار » موجود است كه بقلم حسين بن محسن سبعى نوشته شده - كتاب مزبور در هشت مجلَّد در بولاق مصر بچاپ رسيده است . حديث او در نزول آيهء تبليغ دربارهء امير المؤمنين عليه السّلام پيرامون قضيهء غدير نقل از تفسيرش « فتح القدير » خواهد آمد .
338 - سيد محمود بن عبد اللَّه حسينى - آلوسى - شهاب الدين - ابو الثناء بغدادى - شافعى ( در سال 1217 در كرخ متولد و در 1270 وفات يافته ) ، نامبرده يكى از نوابغ عراق و دانشمندان بنام است ، كه صيت شهرتش در آفاق پيچيده ، و در انواع علوم و فنون محيط و مسلَّط است ، نامبرده از يك خاندان مشهور عراقى است كه قديما در علم و ادب ريشه داشته‌اند ، تأليفات بسيار و گرانبهاى قابل ملاحظهء دارد [2] ، اشاره بحديث او در صفحات 76 و 86 و 99 و 100 - گذشت و حديث او در

[1] خود نامبرده تاريخ ولادت خود را در « البدر الطالع » نقل از پدرش چنين نگاشته و ديگرى تاريخ وفات او را 1172 ضبط كرده .
[2] شرح حال او در « اعلام العراق ) ص 21 و در » مشاهير العراق « جلد 1 ص 198 و » جلاء العينين « ص 27 و 28 و غير اينها موجود است .

234