كسى است كه متولَّى امر تو ميشود و آندو را ( مولى و ولىّ ) معنى يكى است ، و از اين باب است حديث : و ايما امرأة نكحت بغير اذن مولاها . . و بعض از ارباب حديث چنين روايت نموده‌اند : بغير اذن وليها ، - ( در هر دو صورت ، معناى جملهء بالا : و هر زنى كه زناشوئى كند بدون اذن سرپرست خود . . ) و ابن سلام از يونس روايت كرده كه : مولى . در دين همان ولىّ است ، و اينست قول خداى تعالى :
ذلك بان اللَّه مولى الذين آمنوا و ان الكافرين لا مولى لهم يعنى لا ولى لهم ، و از اين قبيل است ، حديث : من كنت مولاه . . . يعنى : من كنت وليه . . . و شافعى گفته : حمل ميشود بر ولآء اسلام ، و نيز ( يعنى حمل ميشود ) به - ناصر - ، جواهرى آنرا نقل نموده و جملهء : من كنت مولاه . . . نيز بآن تفسير شده است [1] 331 - ابو العرفان ، شيخ محمّد بن علىّ صبّان - شافعى - متوفاى سال 1206 ، نامبرده در مصر متولد و نشو و نما كرده و در تحت تعليمات عاليهء علماء آنديار فارغ التحصيل شده و بتحقيق ادامه داده تا در علوم عقلى و نقلى تخصّص و احاطه يافته و به تحقيق و دقت نظر مشهور گشته و در مصر و شام نام او پيچيده ، نامبرده تأليفات گرانبها و بسيارى نموده كه بالغ بر ده فقره از تأليفات او بچاپ رسيده ، از جملهء آنها : « اسعاف الراغبين في سيرة المصطفى و فضايل اهل بيته الطاهرين » كه در سال 1185 تأليف شده ، در كتاب مزبور كه در حاشيه « نور الابصار » چاپ شده در ص 152 گويد : رسول خدا ( ص ) در روز غدير خم فرمود : من كنت مولاه فعلى مولاه اللهم و آل من والاه و عاد من عاداه و احب من احبه و ابغض من ابغضه و انصر من نصره و اخذل من خذله و ادر الحق معه حيث دار [2] اين حديث را سى تن از صحابه از پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله روايت نموده‌اند و بسيارى از طرق آن صحيح يا حسن است .

[1] اعتبار ما بروايت او است نسبت باين حديث نه به آنچه پيرامون مفاد آن ( بزعم خود ) تحقيق نموده است ! ! .
[2] يعنى هر كس كه من مولاى او هستم على مولاى او است ، بار خدايا دوست بدار آنكه را كه او را دوست دارد و دشمن دار آنكه را كه او را دشمن دارد ، و يارى كن كسى را كه او را يارى كند ، و خوار كن آنكه را كه او را خوار كند و او را در هر حال محور حق قرار ده

232