گرما و حرارت هواست و نفوس را نهايت اشتياق به امثال آنها هست ، و اگر اينها در زمستان مىرسيدند هر آينه مردم از روى كراهت تناول مىنمودند ، يا آن كه ضرر به بدنهاى ايشان مىرساندند . نمىبينى كه نوعى از خيار در زمستان به هم مىرسد و مردم امتناع مىنمايند از خوردن آن مگر كسى كه بسيار حريص باشد و پروا نكند از خوردن چيزى كه به او ضرر رساند و رعايت عواقب امور نكند . [ درخت خرما و فايدههاى آن ] تفكَّر كن اى مفضّل در درخت خرما چون ماده دارد كه محتاج است كه نر را بر آن بجهانند ، براى آن نرى آفريده مانند مردان كه از براى آبستن كردن زنان خلق شدهاند . تأمل كن خلقت درخت خرما را كه چگونه از تار و پود بافته شده مانند جامهها كه به دست مىبافند براى آن كه صلب و محكم شود و از برداشتن خوشههاى گران كه نشكند و از بادهاى تند كسرى بر آن راه نيابد و براى بناهاى سقفها و پلها و غير آن به كار توان برد . و هم چنين ساير چوبها را كه ملاحظه مىكنى بافته شده و اجزايش در طول و عرض در ميان يك ديگر داخل شدهاند مانند تداخل تار و پود و مع ذلك استحكامى دارد با نرمى كه از آن آلات و ادوات و درها و پنجرهها به عمل توان آورد زيرا كه اگر مانند سنگ ،