منتفع مىشوند و اكثرش آب مىشود و از آن نهرها و چشمه‌هاى عظيم جارى مىشود .
و ايضاً در اين كوه‌ها اصناف نباتات و عقاقير و ادويه به عمل مىآيد كه در زمين آنها به هم نمىرسند . و ايضاً در آنها غارها و درّه‌ها براى تعيّش درندگان و وحشيان مىباشد ، و بر روى آنها قلاع منيعه و بروج مشيّده براى تحصّن از اعادى مىسازند .
و ديگر آن كه سنگها از آنها مىبرند و مىتراشند براى عمارتها و آسياها .
و ايضاً معادن انواع جواهر و فلزات مىباشند .
و در جبال و تلال منفعتى چند است كه به غير از قادر ذو الجلال كه خالق آنهاست كسى ديگر نمىداند .
[ معادن و منافع آنها ] تفكَّر كن اى مفضّل در اين معادن و آنچه بيرون مىآيد از آنها از جواهر مختلفه مانند : گچ و آهك و زرنيخ و مردار سنگ و سنگ سرمه و زيبق و مس و سرب و قلع و آهن و فولاد و نقره و طلا و ياقوت و زبرجد و زمرد و انواع سنگها ، و انواع آنچه از آنها جارى مىشود . از قير و موميائى و گوگرد و نفت و غير اينها از آنها كه مردم به كار مىفرمايند در حوائج خود آيا مخفى مىتواند بود بر صاحب عقلى كه اينها همه ذخيره‌ها مىباشند كه حق تعالى براى آدمى مهيا گردانيده و در زمين جا داده كه در وقت احتياج بيرون آورد و به كار

189