حيوانات به كار مىبرند در شكار جانوران مىكنند .
پس نظر كن به سوى اين جانور ضعيف مانند اسد الذباب و عنكبوت چگونه مدبّر عليم در طبع آنها حيله براى شكار كردن و تحصيل روزى خود نمودن قرار داده كه آدمى بدون حيله‌ها و به كار بردن آلتها به آن نتوان رسيد . و حقير مشمار چيز را كه به آن عبرت توان گرفت در امور عظيمه مانند مور حقير و اشباه آن . زيرا كه بسيار است كه تمثيل مىنمايند معنى نفيس را به چيزى حقير و به اين تمثيل نقصى در آن معنى نفيس به هم نمىرسد ، چنانچه اگر طلا و نقره را در ميزان با سنگ و آهن بسنجند سبب نقص آنها نمىگردد .
مترجم گويد : كه نزديك به اين معنى در كلام مجيد وارد شده است كه : * ( « إِنَّ الله لا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا ما بَعُوضَةً فَما فَوْقَها ) * » [1] يعنى : خدا شرم نمىكند از آن كه مثل زند در امرى از امور به پشه يا خردتر از آن را .
[ كيفيت خلقت پرندگان ] پس حضرت فرمود : تأمل كن اى مفضّل ! در جسم پرندگان و خلقت ايشان ، زيرا كه چون حق تعالى مقدّر فرموده كه در هوا پرواز كند ، جسمش را سبك آفريده و خلقش را مندرج و در هم گردانيده و از چهار پا كه در ساير حيوانات آفريده و در آن دو پا اكتفا نموده و از پنج

[1] . سوره بقره ، آيه 26 .

141