الورى با اهل كتاب از نصارى اهل دغا و يهود عاقبت نامحمود و مجوس پرفسوس بايد بطريق حيله و مكر و افسوس نبود بلكه بحث و جدال و مباحثه قيل و قال با اهل عتو و لجاج محض بواسطه اثبات حق و احتجاج بود .
و نيز حضرت رب العزيز در كلام لازم الاحترام در باب احتجاج حضرت ابراهيم عليه السّلام بر ارباب لجاج و لئام بحضرت نبى المستطاب نمايد كه « * ( أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْراهِيمَ فِي رَبِّه أَنْ آتاه الله الْمُلْكَ ) * » [1] و حقايق اين بيان در تفسير قرآن واضح و عيانست ، هر كرا ارادهء اطلاع بر كما هى احوال حميده خصال آن نبى ايزد متعال باشد بايد رجوع بآن محال نمايد .
و نيز مهيمن عزيز حكايت از بيان حال ابراهيم عليه السّلام مينمايد كه در هنگامى كه حجت خود را بر عبده نجوم مشهور و معروف بشمس و زهره و قمر بثبوت و لزوم رسانيد و بوسيله زوال و افول و انتقال و خمول بر حدوث هر يك آن و اثبات محدث بواسطه هر يك آن بيان كرده فاطر و موجد آن را عيان نموده ، چنانچه ميفرمايد كه « * ( وَكَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ ) * » الى قوله * ( « وَتِلْكَ حُجَّتُنا » ) * [2] .
خلاصه كلام آنكه اين آيات و امثال دليل بين و حجت روشن است بر جواز احتجاج بلكه نص امر است در بعضى مقام بوجوب اثبات حق از روى بحث و احتجاج بر اصحاب جدال و لجاج ، و شرح معانى و تفسير آيات بر منهاج ائمة البريات بزودى مذكور گردد .

[1] سورة البقرة : 258 .
[2] سورة الانعام : 75 - 83 .

11