* ( الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ ) * ، و : * ( إِلى يَوْمِ يَلْقَوْنَه ) * ، و : * ( فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّه فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صالِحاً ) * ، مراد از لقاى خداوند همان رستاخيز و قيامت است كه آن را لقاء ناميده است ، و همچنين است آيهء : * ( مَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ الله فَإِنَّ أَجَلَ الله لَآتٍ ) * ، يعنى :
هر كس كه يقين دارد كه برانگيخته خواهد شد ، پس وعدهء الهى حتمى است كه يا ثواب دهد يا عقاب كند ، پس مراد از لقاء در اين آيه رؤيت نيست ، و آن همان رستاخيز است ، و همچنين است آيهء : * ( تَحِيَّتُهُمْ يَوْمَ يَلْقَوْنَه سَلامٌ ) * ، يعنى : در روز رستاخيز ايمان از دلهاشان زايل نشود .
حضرت علىّ عليه السّلام فرمود : و امّا آيهء : * ( وَرَأَى الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها ) * ، يعنى : يقين دارند كه حتما بدان داخل مىشوند ، و همچنين است آيهء : * ( إِنِّي ظَنَنْتُ أَنِّي مُلاقٍ حِسابِيَه ) * .
و امّا آيه اى كه براى منافقين است : * ( وَتَظُنُّونَ بِالله الظُّنُونَا ) * و آن ظنّ ؛ شكّ است نه يقين . و ما دو گونه ظنّ داريم : يكى ظنّ شكّ ، و ديگر ظنّى كه معنى يقين مىدهد ، پس آنچه مربوط به امر معاد است ظنّ يقين مىباشد ، و آنچه مربوط به مسائل دنيا است آن ظنّ شكّ مىباشد .

539