نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 6 صفحه : 473
ابراهيم بن هاشم هر دو از حسن محبوب از على بن رئاب . توضيح : « علىّ بن رئاب - بكسر راء - كوفى و از وابستگان بنى سعد است و كنيه اش ابو الحسن و لقبش طحّان مىباشد ، و ثقه و بزرگوار و از دانشمندان بنام اماميّه است ، همچنان كه برادرش يمان بن رئاب از علماى معروف خوارج است ، و مسعودى در مروج الذّهب در اواخر احوال عمر بن عبد العزيز بمناسبتى ذكر خوارج را بميان آورده و گويد : يمان بن رئاب از بزرگان علماى خوارج بود ، و برادرش علىّ بن رئاب از بزرگان علماى رافضه و سالى سه روز نزد هم آمده به مناظره و بحث مىپرداختند و هيچ كدام تسليم ديگرى نمىشد و بدون سلام و خداحافظى جدا مىشدند و ديگر با هم سخن نمىگفتند تا بار ديگر حتّى از سلام نيز دريغ مىداشتند ، و علىّ بن رئاب همانست كه حسن بن محبوب در هر حديثى كه از وى مينوشت پدرش يكدرهم به او عطا ميكرد ، بارى طريق مؤلَّف به علىّ بن رئاب صحيح است » . و آنچه در آن از عبد الرّحمن بن كثير هاشمى آمده است ، پس روايت كردهام آن را از محمّد بن الحسن - رضى الله عنه - عن محمّد بن حسن صفّار از علىّ بن حسّان الواسطى از عمويش عبد الرحمن بن كثير هاشمى . توضيح : « لفظ » واسطى « بعد از ذكر » علىّ بن حسّان « اشتباه است ، و صحيح آن » علىّ بن حسّان هاشمى « است زيرا چنان كه گذشت اوست كه تنها از عمويش روايت مىكند ، و عبد الرحمن و برادرزاده اش هر دو ضعيفاند » . و آنچه در آن از سليمان بن ديلمىّ آمده است ، پس روايت كردهام آن را از پدرم و محمّد بن حسن - رحمهما الله - از سعد بن عبد الله از عبّاد بن سليمان از محمّد بن - سليمان از پدرش سليمان ديلمى .
473
نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 6 صفحه : 473