كرده‌اند ، و او داراى كتبى در حديث و تفسير است ، و محمّد بن فضيل مشترك بين ثقه و ضعيف است ، و لكن غالب فقهاء بأخبار ابى حمزه عمل كرده‌اند ، و از ظاهر كلام صدوق - رحمه الله - چنان پيداست كه كتاب ابو حمزه نزد او موجود بوده و مسلَّم ميداشته كه از آن او است و سند را فقط براى دفع توهّم ارسال آورده است » .
و آنچه در آن از عبد الأعلى وابستهء آل سام آمده است ، پس روايت كرده‌ام آن را از محمّد بن حسن - رضى الله عنه - از حسن بن متّيل از محمّد بن حسين بن ابى الخطَّاب از جعفر بن بشير از خالد بن اسماعيل از عبد الأعلى مولى آل سام .
توضيح : « عبد الاعلى بن اعين كوفى ، و از وابستگان آل سام است ، از امام صادق عليه السّلام رواياتى دارد و مدح شده است ولى توثيق نگشته ، و طريق مؤلَّف به او صحيح است چنان كه علَّامه در خلاصه فرموده است » .
و آنچه در آن از اصبغ بن نباته آمده است ، پس روايت كرده‌ام آن را از محمّد بن - على ما جيلويه - رضى الله عنه - از پدرش از احمد بن محمد بن خالد از هيثم بن عبد الله النهدى از حسين بن علوان از عمرو بن ثابت از سعد بن طريف از اصبغ بن نباته .
توضيح : « اصبغ بن نباته تابعى است ، و از خاصّان امير المؤمنين عليه السّلام ميبوده است و گفته‌اند وى مشكور است يعنى در راه حقّ فعّاليّت بسزا داشته و عهدنامهء مالك اشتر را او روايت كرده است و نيز وصيّت آن حضرت را به محمد حنفيّه و از روايات چنان استفاده مىشود كه جزء شرطة الخميس نيز بوده است ، طريق مؤلَّف به وى ضعيف است به حسين بن علوان عامّى ، و عمرو بن ثابت كه پاره اى او را ضعيف شمرده‌اند » .

425