نيست كه از آنها گرسنگى خود را تا حدّى كه از مگر نجات يابد رفع كند ، گويد :
عرض كردم : يا ابن رسول الله چه وقتى بر مضطرّ ، مردار حلال مىشود ؟ فرمود : پدرم از پدرانش مرا حديث كرد كه از رسول خدا صلَّى الله عليه و آله همين سؤال شد ، جماعتى آمده و گفتند : يا رسول الله ما در سرزمينى هستيم كه گرسنگى و خشكسالى بسيار مىشود ، چه زمانى مردار بر ما حلال خواهد شد ؟ رسول خدا صلَّى الله عليه و آله فرمود :
هر گاه چاشت نداشته باشيد و شب غذائى بدست نياوريد ، و از بقولات هم چيزى نيابيد كه سدّ رمق كنيد ، آن وقت مىتوانيد از ميته ارتزاق نمائيد .
عبد العظيم بن عبد الله گويد : به حضرت عرض كردم اى پسر رسول خدا معنى سخن خداوند عزّ و جلّ چيست كه مىفرمايد : * ( فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَلا عادٍ ) * - الآية - بقره : 169 ( هر كس ناچار شود و محارب و دزد نباشد ) فرمود : عادى : دزد باشد و باغى كسى است كه بدون احتياج به قوت خود و عيال ، به شكار رود و به هوس صيدى را دنبال كند نه براى آنكه روزى فرزندانش را بدست آورد و آنها را از گرسنگى نجات دهد بلكه به صرف هوى و هوس صيد مىكند . و اين دو نمىتوانند در حالت اضطرار هم از مردار بخورند و بر هر دو حرام است همچنان كه در حال اختيار بر آنها حرام بوده ، و نيز نمىتوانند در روزه و نماز تقصير كنند به عنوان سفر .

470