يكى از قصّابان كه گوسفندانى به شركت خريده‌اند خريدارى مىكند پيش از آنكه سهم تعيين شود چگونه است ؟ فرمود : اگر يك سهم خريد هر گاه سهم تعيين شود اختيار دارد .
شرح : « يك بار سهم يك نفر از شركاء را مىخرد و يك بار سهم مستخرج را كه مالى است مجهول ، و در صورت دوم معنى ذيل خبر آنست كه چون سهم بيرون آمد آنگاه مختار است كه آن را بخرد يا نخرد . » 3855 - اسحاق بن عمّار گويد : به امام صادق عليه السّلام عرض كردم : چه مىفرمائيد در اين مورد كه شخصى به غلامش هزار درهم - يا كمتر از هزار درهم يا بيشتر - مىبخشد و به دو مىگويد : از اينكه ترا آزرده‌ام ، يا از هر ناروائى كه از من نسبت به تو صادر شده است ، يا از اينكه ترا ترسانده‌ام يا رنجانده‌ام مرا حلال كن ، پس بنده وى را حلال مىكند بواسطهء آن مالى كه به دو بخشيده است ، سپس آن مولى مالى را كه به غلام بخشيده در مكانى كه غلام نهاده ، مىيابد و آن را براى خود برمىگيرد ، آيا اين براى او حلال است ؟ فرمود : نه : عرض كردم : آيا نه اينست كه بنده و هر چه دارد از آن مولاى اوست ؟ فرمود اين آن مورد نيست ، سپس فرمود : به او بگو آن وجه را به غلام بازگرداند زيرا آن بر وى حلال نيست چون جان خود را با آن از

313