متاع را وعده اى به مدّت مىخريم و مشترى مىآيد و مىپرسد براى تو چند تمام شده است ؟ مىگويم به فلان مبلغ ، و به او با منفعت مىفروشم . فرمود : اگر به بيع مرابحه يعنى صدى چند فروخته اى بايد همان مدّت را به مشترى بدهى ، گويد : گفتم : إنّا لله و إن إليه راجعون ، هلاك شديم ، امام فرمود : از چه روى ؟ عرض كردم : از اين جهت كه در اين سرزمين لباسى نفروخته‌ام كه از من خريده باشند مگر اينكه معيّن كردم كه چقدر خريده‌ام هر چند از رأس مال هم قيمت را كمتر تعيين كرده باشم ، حضرت چون ديد بر من سخت گران آمد فرمود : آيا راهى براى تو باز كنم كه از اين دشوارى برهى ؟ عرض كردم : بفرمائيد ، فرمود : بگو اين مقدار خرج برداشته است و به اين قيمت به تو مىفروشم و قيمتى را خود تعيين كن و مگو كه چقدر سود برده اى .
شرح : « مقصود اين است كه به هنگام معامله ، قيمت تمامشدهء جنس و درصد سودى را كه بر آن كشيده اى معيّن مكن . زيرا در صورت تصريح بدانها ، معامله به صورت مرابحه درخواهد آمد و الا نه » .
3795 - عبد الرّحمن بن حجّاج گويد : از امام هفتم عليه السّلام پرسيدم شخصى به صاحب مال مىگويد : اين متاع را از تو به فلان مبلغ مىخرم به شرط آن

290