نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 348
آن امام عليه السّلام در بارهء مردى كه بميرد ، و وارثى و مولائى نداشته باشد ، فرمود : او از اهل اين آيه است كه خداى تعالى فرمود : « يسئلونك عن الانفال . . . » يعنى وارثش امام است - ، زيرا وارث كسى كه وارث ندارد او است . 1662 - و داود بن كثير رقّى از آن امام عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : مردم همگى در ما زاد حقوق مغصوبهء ما زندگى ميكنند ، الا اينكه ما شيعهء خود را از آن بحلّ كرديم . 1663 - و حفص بن البخترى از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : جبرئيل با پاى خود پنج نهر حفر كرد ، در حالى كه زبانهء آب در پى او روان بود ، و آن پنج نهر ، فرات و دجله و نيل مصر و مهران و نهر بلخ است و هر چقدر آن آب زمينهاى مزروع يا باغها را سيراب كند ، متعلَّق به امام است و آن دريا كه در همهء جهان گردش دارد افسيكون مىباشد . شرح : « افسيكون همان آبسكون است و همان بحر خزر مىباشد . كلينى ره اين خبر را در كافى ذكر كرده بدون ( افسيكون ) . و ظاهرا اين بيان مؤلَّف رحمه الله است كه بحر خزر را بحر محيط دانسته و مشهور است كه بحر خزر شعبه اى از بحر محيط است - و العلم عند الله - » .
348
نام کتاب : من لا يحضره الفقيه ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 348