است كه : خمس بعد از آن احتساب مىشود كه مخارج سال برداشت شده باشد .
1653 - و ابو عبيدهء حذّاء از امام ابو جعفر عليه السّلام روايت كرده است كه فرمود : هر اهل ذمّه اى كه زمينى را از مسلمانى بخرد خمس بر ذمّه اش تعلَّق ميگيرد .
شرح : « ظاهرا مراد خمس محصول اراضى مزروعى است كه اگر در دست مسلمان بوده و عشريّه ميداده اكنون كه به دست ذمّى افتاده بايد خمس يعنى دو برابر مسلمان صدقه پردازد ، و مراد خمس اصطلاحى نيست بلكه مراد زكات است ، و شيخ طوسى - رحمة الله عليه - در خلاف در كتاب زكات مسأله 84 فرموده » اذا اشترى الذمّى أرضا عشريّة وجب عليها فيها الخمس « اگر ذمّى ارض عشريّه را بخرد واجب است بجاى عشر خمس - يعنى دو برابر زكات بدهد . و گفته است : در اين مسأله كسى مخالف نيست و بعد به همين خبر تمسّك نموده است ، و بنا بر اين ايراد روايت در كتاب خمس نامناسب مينمايد و درست آن بود كه در كتاب زكات ذكر مىشد » .
1654 - و محمّد بن مسلم از امام باقر يا صادق عليهما السّلام روايت كرده كه فرمود :
سختترين گرفتارى مردم در روز قيامت اين است كه صاحب خمس به پا خيزد و بگويد : خدايا خمس من ! و ما آن را به شيعيانمان بخشيديم ، و ذمّهء ايشان را برى ساختيم ، براى اينكه پاكزاده باشند يا ولادت اينان پاك باشد ( يعنى تكوّن نطفه از غذاى حلال باشد ) .
1655 - و مردى به نزد امام امير المؤمنين عليه السّلام آمد ، و گفت : يا

345