نتيجهء كوشش و تلاش خودم مىباشد .
باب 291 - معنى ظهر قرآن و بطن آن 1 - حمران بن أعين گويد : از امام باقر عليه السّلام پرسيدم : معنى ظهر قرآن و بطن آن چيست ؟ فرمود : ظهر ( لفظ قرآن خلاف تأويل ، آنچه از تو غائب باشد ) پشت آن كسانى هستند كه قرآن در عهد ايشان نازل گرديده ، و بطن ( درون ) آن اشخاص هستند كه بعد از نزول قرآن بدنيا آمده‌اند و همانند گروه اوّل به آن عمل مىكنند و هر چه در بارهء آنان نازل شده در بارهء اينها هم جارى مىشود .
شرح : البتّه معنى « ظهر و بطن » قرآن منحصر در اين موردى كه در خبر ذكر شده نيست ، زيرا اخبار فراوانى داريم كه دلالت دارند بر اينكه قرآن معانى پردامنه اى دارد بر حسب فهم افراد و درجات ايمان و شناخت ، و در بعضى از آنها فرموده‌اند كه بطن آنهم بطنى دارد تا هفت يا هفتاد .
ظاهرا مراد از بطن در اين خبر « تأويل » است و مراد از ظهر نيز « تنزيل » است و همچنين مراد از باطن در اخبار ديگر « تأويل » است و در بعضى اخبار به

130