نام کتاب : معاني الأخبار ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 223
أَنَّا حَمَلْنا ذُرِّيَّتَهُمْ [ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ ) * ] ( و نشانهء بزرگى از عظمت پروردگار است كه ما فرزندان ايشان را در كشتى نهاديم - يس 36 : 41 ) . و آيهء ديگر : * ( كَما أَنْشَأَكُمْ مِنْ ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ ) * ( همچنان كه پديد آورد شما را از فرزندان گروهى ديگر - انعام 6 : 133 ) . اين واژه دو نوع خوانده شده « ذُرّيّة » و « ذِرّية » مانند « عُلَّيّه » و « عِلَّيّه » . در اينجا « ذال » با صداى ضمّه قرائت شده و ابو عمرو هم چنين خوانده است و قرائت مردم مدينه نيز همين گونه است مگر زيد بن ثابت كه بنا بر آنچه از او نقل شده ، در اين آيه * ( ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ ) * ذرّيّه را به صداى كسره خوانده ، و در آيهء * ( إِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِه ) * ( ايمان نياورد به موسى مگر فرزندانى از قومش - يونس 10 : 83 ) مجاهد گفته است : آنان بچّههاى يتيمى بودند از كسانى كه موسى به آنان مبعوث شده بود ، و فرّاء گفته است : بدين جهت « ذرّيّه » ناميده شدهاند كه پدرانشان قبطى و مادرانشان از بنى اسرائيل بودند ، و افزوده است اين مانند آن است كه به اولاد اهل فارس كه به يمن آمدند گفته مىشود « أبنا » زيرا مادرانشان از جنس پدرانشان نيستند . ابو عبيده گويد : ايشان « ذرّيّه » ناميده شدهاند و حال آنكه مردانى هستند كه براى اين معنا ذكر شدهاند . و ذرّيهء مرد ، فرزندانى است كه از او بوجود آمدهاند ، و ريشهء لغوى آن از « ذروت » يا « ذريت » است ( نه ذرأ ) و
223
نام کتاب : معاني الأخبار ( فارسي ) نویسنده : الشيخ الصدوق جلد : 1 صفحه : 223