قادر نبود چيزى بنويسد . فرمود : خلاف واقع گفته‌اند - خداوند آنها را از درگاه رحمت خود براند - چگونه ممكن مىگردد در حالى كه خداوند عزّ و جلّ در كتاب خود كه نسخ نگرديده و استوار است مىفرمايد : * ( هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِه وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَالْحِكْمَةَ ) * ( اوست خدايى كه در ميان عرب امّى پيغمبرى از خود آنها برانگيخت تا بر آنان آيات وحى خدا را تلاوت كند و آنها را از آلودگى جهل و اخلاق زشت پاك سازد و به آنها قرآن و حكمت بياموزد - جمعه : 2 ) در حالى كه پروردگار مىفرمايد : پيغمبر قرآن مىخواند [1] ، پس چطور چيزى را كه خود بخوبى نمىدانست به آنها ياد مىداد ؟
به خدا قسم كه رسولش به هفتاد و دو - يا فرمود - به هفتاد و سه زبان ( ترديد از راوى است . ) مىخوانده و مىنوشته است ، و جز اين نيست كه سبب ناميده شدن او به « امّى » اين است كه از اهل مكَّه بود كه نامهاى متعددى دارد ، و يك نام آن « امّ القرى » است . چنان كه خداى عزّ و جلّ مىفرمايد : * ( لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى ) * ( قرآن را نازل كرديم تا اهل مكَّه را بترسانى - انعام 6 : 92 ) .
( شرح - هنگامى كه « ياء نسبت » به « امّ » افزوده گردد ، « امّى » مىشود

[1] پوشيده نماند كه خواندن آيات به تعليم جبرئيل از سوى خداوند دلالت بر خواندن و نوشتن ندارد و راوى خبر چندان مورد اطمينان نيست تا بتوانيم بطور قطع سخن را به امام جواد عليه السلام نسبت دهيم .

123