زشتى بدتر از دروغ نيست ، و هيچ پاسبانى نگهدارتر از خموشى ، و هيچ غائبى نزديكتر از مرگ نيست .
أيا مردم راستش هر كه در عيب خود نگرد از عيب ديگران بگذرد ، و هر كه بروزى خداداد خشنود باشد بر آنچه ديگران دارند افسوس نخورد ، هر كه تيغ ستم كشد بدان كشته شود ، و هر كه براى برادرش چاهى كند خودش در آن افتد ، و هر كه پرده ديگران بدرد عيوب خانه خود از پرده بدر آورد ، هر كه لغزش خود از ياد برد لغزش ديگران را بزرك شمارد ، و هر كه بنظرش بنازد و خودبين باشد گمراه گردد ، و هر كه بخرد خود بىنيازى كند بلغزد ، و هر كه بمردم بزرگى فروشد خوار گردد ، و هر كه نسبت بمردم سبكسرى كند دشنام خورد ، هر كه با دانشمندان آميزد محترم گردد ، و هر كه با اوباش آميزد كوچك شود و هر كه آنچه را تاب نياورد بدوش گيرد درماند .
أيا مردم راستش اينست كه مالى سودمندتر از خرد نيست و نه فقرى سختتر از نادانى و نه پند دهى شيواتر از اندرز ، عقلى چون تدبير نيست ، و عبادتى چون تفكر و انديشه ، و پشتيبانى محكمتر از مشورت و هراسى سختتر از خودبينى نيست و ورعى چون خوددارى از ارتكاب حرام ، و بردبارى چون صبر و خموشى نباشد .
أيا مردم ده خصلت انسانى از زبانش برآيد : 1 - گواهى است كه از درون گزارش دهد . 2 - حاكمى است كه ميان مردم قضاوت كند . 3 - ناطقى كه پاسخ پردازد . 4 - شافعى كه حاجت بدو روا شود .
5 - ستايشگرى كه هر چيز را معرفى كند . 6 - فرماندهى كه بكار خوب فرمان دهد . 7 - پند گوئى كه از زشت باز دارد . 8 - تسليت گوئى كه غمها بدان آرام شود . 9 - وسيله حامدى [ حاضرى خ ل ] است كه كينه بدان بر طرف شوند . 10 - دلربائى است كه گوشها از آن لذت برد .

89