كند بهمان طور كه باو رسيده بوضعى كه ما شرح داديم پس او مؤمن است ، و شايسته صفت ايمانست ، و مستوجب ثوابست ، و اين براى آنست كه معنى جمله ايمان اقرار است ، و معنى اقرار تصديق بطاعت است از اين جهت ثابت است كه همه اقسام طاعت از خرد و كلان آن بيكديگر مقرونند ، و مؤمن از وصف ايمان بيرون نرود مگر بوسيله ترك آنچه مايه استحقاق صفت ايمانست ، و همانا نام ايمان و معنايش بايست و شايست است بانجام فرائض بزرگ پيوست با هم ، و ترك معاصى كبيره ، و اجتناب آنها ، و اگر طاعتهاى كوچك را ترك كند و معصيت صغيره مرتكب شود از ايمان بدر نرود ، و ترك ايمان نكرده باشد تا از طاعتهاى كبيره چيزى را واننهد و مرتكب معصيت كبيره نگردد ، و تا اين كار را نكرده مؤمن باشد زيرا خدا فرمايد : ( 31 - النساء ) اگر دورى كنيد از كبائر آنچه بر شما غدقن شده بدكردارىهاى شما را جبران كنيم ، و شماها را بمقام ارجمندى رسانيم - مقصود آمرزش گناهان غير كبيره است ، و اگر او مرتكب يك معصيت كبيره شود بهمه گناهان مسئول باشد از خرد و كلان آنها ، و بر همه كيفر گردد و عذاب بيند ، اينست صفت ايمان و صفت مؤمن مستوجب ثواب .
صفت اسلام و اما حقيقت شرح اسلام پس اقرار بهر طاعتى است كه حكمش ثابت و روشن باشد و انجام آنست ، و هر گاه همان بحسب ظاهر معترف باطاعت شود و گرچه از دل معتقد بدان نباشد مستحق نام مسلمانى و معناى آنست و بايسته دوستى ظاهريست ، و گواهى او نافذ است و ارث ميبرد ، و با مسلمانان حقوق برابر دارد ، اينست شرح اسلام . و فرق ميان مسلمان و مؤمن اينست كه مسلمان همانا معتقد است و از دل مطيع

343