يك مسألهء پيچيده مأمون به يحيى بن اكثم گفت : سؤالى براى ابو جعفر محمّد بن الرضا عليهما السّلام طرح نما كه از پاسخش فرو ماند . پس يحيى گفت : اى ابو جعفر ، آيا مردى كه با زنى زنا نموده مىتواند او را به همسرى خود درآورد ؟
امام جواد عليه السّلام فرمود : آن زن را وانهد تا از نطفه او و نطفهء ديگرى پاك گردد ؛ زيرا اطمينانى نيست كه با مرد ديگرى هم آميزش نكرده باشد ؛ سپس اگر خواست با او پيمان زناشويى بندد مانعى ندارد ؛ زيرا مثل اين مرد مثل درخت خرمايى است كه مردى به حرام از آن خورده و سپس همان درخت را خريده و از ميوهء آن به طور حلال خورده است . پس يحيى فروماند .
آنگاه امام جواد عليه السّلام خطاب به يحيى كرده ، فرمود : اى ابو محمّد ! تو چه گويى در بارهء مردى كه زنى در بامداد بر او حرام است و چون روز بالا مىآيد بر او حلال مىشود و در نيمه روز بر او حرام و وقت ظهر بر او حلال و هنگام عصر حرام و هنگام مغرب حلال مىگردد و نيمه شب بر او حرام و هنگام سپيده دم حلال و با برآمدن روز حرام مىشود و چون نيمهء روز شود حلال مىگردد ؟ در اين هنگام يحيى و همهء فقيهان مات و مبهوت شدند و لب از لب برنداشتند . آنگاه مأمون گفت : اى ابو جعفر - خداوند همواره تو را عزيز نمايد - توضيح اين مسأله را براى ما بيان فرما .
امام جواد عليه السّلام فرمود : اين مرد به كنيز ديگرى نگاه كرد و بعد او را خريد و برايش حلال شد ، سپس وى را آزاد نمود و بر او حرام گشت ، دوباره او را به همسرى خود درآورد و حلال شد ، سپس ظهارش كرد و بر او حرام شد ، آنگاه كفّاره ظهار را داد و دوباره برايش حلال گشت ، آنگاه او را يك طلاق داد و بر او حرام شد ، سپس از طلاق خود رجوع نمود و برايش حلال گشت ، بعد مرد از اسلام برگشت و بر او حرام شد ، سپس توبه كرد و به آغوش اسلام برگشت و همسرش به همان نكاح سابق بر او حلال شد ، همان طور كه پيامبر خدا صلَّى الله عليه و آله چون ابى العاص بن ربيع اسلام اختيار كرد همسرى زينب را به همان نكاح سابق برقرار ساخت .

823