و حلال و حرام و احكام و همهء نيازهاى مردم را در آن ، بطور كامل بيان نموده بود و فرمود : « ما هيچ چيز را در كتاب فروگذار نكرده‌ايم » . [ انعام ( 6 ) ، آيهء 38 ] و در حج پايانى كه پايان عمر پيامبر صلَّى الله عليه و آله بود بر او فرو فرستاد : « امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم و اسلام را براى شما به عنوان آئينى برگزيدم » . [ مائده ( 5 ) ، آيهء 3 ] و موضوع امامت از كامل شدن و كمال دين است .
و پيامبر صلَّى الله عليه و آله درنگذشت تا آنگاه كه نشانه‌هاى دينش را براى امّت خويش آشكار نمود و راههايشان را بر آنان روشن ساخت و آنان را در راه حقّ نهاد و على عليه السّلام را براى آنان تا هميشه پرچم و جلودار قرار داد و هيچ چيز از نيازهاى امت خويش را رها نساخت مگر آن كه آن را آشكار و واضح نمود ، پس هر كه پندارد كه خداوند دينش را كامل ننموده بىگمان كتاب خدا را نپذيرفته است و هر كه كتاب خدا را نپذيرد و وازند مسلما كفر ورزيده است . آيا از منزلت و جايگاه امامت در ميان امت آگاهى دارند تا برگزينى آنان در امامت روا باشد ؟
همانا امامت [ شأنى ] است كه خداوند ، ابراهيم خليل عليه السّلام را پس از نبوّت و دوست خالص خدا شدن ، در مرتبهء سوم ، ويژهء او ساخت و فضيلتى است كه با آن بزرگش داشت و نامش را بلند آوازه نمود ، پس خداوند جليل و عزيز فرمود : « و چون ابراهيم را پروردگارش با كلماتى بياموزد و وى آن همه را به انجام رسانيد ، خدا به او فرمود : « من تو را پيشواى مردم قرار دادم » . [ بقره ( 2 ) ، آيهء 124 ] ابراهيم عليه السّلام با خوشحالى از امامت خويش گفت :
« از دودمانم [ چطور ؟ ] فرمود : پيمان من به بيدادگران نمىرسد » . [ بقره ( 2 ) ، آيهء 124 ] پس اين آيه امامت هر بيدادگر و ستم پيشه اى را تا روز رستاخيز باطل ساخت و امامت را در برگزيدگان نهاد . آنگاه خداوند با نهادن امامت در نسل برگزيدگان و پاكان ، آن را بزرگ و ارجمند داشت و فرمود : « و اسحاق و يعقوب را به عنوان نعمتى افزون به او بخشيديم و همه را از شايستگان قرار داديم ، و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما هدايت مىكردند و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك و برپا داشتن نماز و دادن زكات را وحى كرديم و آنان پرستندهء ما بودند » .
[ انبياء ( 21 ) ، آيهء 72 و 73 ] پس پيوسته و قرن به قرن ، نسل او امامت را از يك ديگر به ارث بردند تا آنگاه كه پيامبر صلَّى الله عليه و آله آن را به ارث برد و خداوند فرمود : « در حقيقت ، نزديكترين مردم به ابراهيم همان كسانى هستند كه او را پيروى كرده‌اند و نيز اين پيامبر و كسانى كه [ به او ] ايمان آورده‌اند » . [ آل عمران ( 3 ) ، آيهء 68 ]

795