راوى گويد : [ سفيان نتوانست جوابى به پاسخ منطقى امام بدهد ، لذا شكست خورده آنجا را ترك گفت ] سپس مشتى زاهدنما - كه از همهء مردم مىخواستند مثل آنها زندگى نمايند و مانند آنها ژوليدگى و سختى [ و عدم استفاده از نعمتهاى الهى ] را پيشهء خود سازند - نزد امام صادق عليه السّلام آمدند و گفتند : راستش ، اين رفيق ما از سخن شما دلگير شد و زبانش بند آمد لذا دليلى به نظرش نيامد [ ولى ما آمده‌ايم تا با دلائل روشن تو را محكوم سازيم ] . امام صادق عليه السّلام فرمود : دليلهاى شما چيست بيان كنيد . گفتند : دليلهاى ما از قرآن است . امام صادق عليه السّلام فرمود : آنها را ارايه دهيد كه دليلهاى قرآنى براى پيروى و مورد عمل قرار گرفتن از هر چيز ديگرى سزاوارترند . صوفيان گفتند : خداى تبارك و تعالى در مقام بيان شيوهء زندگى گروهى از ياران پيامبر صلَّى الله عليه و آله چنين مىفرمايد : « و ديگران بر خويش مقدّم مىدارند ، هر چند خودشان نسبت به آن نياز مبرم دارند و آنان كه از خسّت نفس خود مصونند ، ايشانند كه رستگارانند » . [ سورهء حشر ( 59 ) ، آيهء 9 ] . پس خداوند [ در اين آيه ] كردار آنان را ستوده و در جاى ديگر فرمود : « و با اينكه به غذا احتياج دارند و مورد علاقه آنهاست ، آن را به فقير و يتيم و اسير مىخورانند » . [ سورهء انسان ( 76 ) ، آيهء 8 ] و ما به همين دو آيه اكتفا مىكنيم . آنگاه يكى از حاضران مجلس به آن زاهد نماها ، گفت : [ با اين همه ادّعا ] ما نديده‌ايم شما از خوراك خوب استفاده نكنيد و با اين حال به مردم دستور العمل صادر مىكنيد كه از مال خود دست كشند تا شما [ فرصت طلبها ] از آن بهره مند گرديد .
امام صادق عليه السّلام فرمود : فعلا اين حرفها را رها كنيد كه اينها فايده ندارد و همه به من بگوييد : آيا شما [ كه به قرآن استدلال مىكنيد ] نسبت به ناسخ و منسوخ و محكم و متشابه قرآن شناخت داريد يا نه ؟ ! هر كس از اين امّت گمراه شد از همين جا گمراه شد و هر كس گرفتار هلاكت گشت از همين جا به هلاكت گرفتار آمد [ كه بدون اينكه شناخت و اطلاع صحيحى از قرآن داشته باشد به آن استدلال مىكرد ] ؟ گفتند : برخى را مىدانيم ولى همه اش را نمىدانيم . امام عليه السّلام فرمود : بدبختى شما از اينجاست . احاديث پيامبر صلَّى الله عليه و آله هم مثل قرآن است [ داراى ناسخ و منسوخ و محكم و متشابه است كه به شناخت و تشخيص نياز دارد ] . و امّا آياتى را كه از قرآن ذكر كرديد كه خداوند در قرآن به اطلاع ما رسانده كه مردمى را به خاطر خوش كرداريشان ستوده است ، اين كار [ ايثارگرانه ] در آن زمان مباح و جايز بوده و از آن نهىاى صورت نگرفته بود و ثواب آنان بر عهده خداست . ولى خداوند ، صاحب جلالت و قداست ، بعدا به خلاف آنچه آنها به آن عمل نمودند دستور داده و البتّه اين دستور خدا كه بعد رسيد ناسخ عمل آنهاست . خداى تبارك و تعالى به واسطهء رحمت خاص خويش نسبت به مؤمنان نهى كرد ، كه مبادا خود و خانواده هايشان را در مضيقه بگذارند و هر چه دارند به ديگران بخشند ؛ زيرا در ميان خانواده آنها ناتوانان ، خردسالان و پيران از كار افتاده و پيران سالخورده پيدا مىشوند كه طاقت و تحمّل گرسنگى را ندارند ؛ پس اگر بنا شود كه من گردهء نانى كه در اختيار دارم انفاق نمايم و نان ديگرى غير از آن هم نداشته باشم ، خانواده من كه تأمين زندگى آنها به عهدهء من است از دست خواهند رفت و در اثر گرسنگى خواهند مرد .

629