نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 545
و چندان از او ترسان باش كه آن ترس تو را از رحمت بيكران الهى نااميد نسازد و فريفتهء گفتهء نادان و تعريف و تمجيد او مباش و خود را مباز كه دچار تكبّر و گردن فرازى و خود بزرگ بينى شوى ؛ زيرا برترين كار ، عبادت و فروتنى است ؛ مال خود را تباه مساز در حالى كه به بهسازى مال ديگرى مىپردازى و آن مالى است كه از خود براى ديگرى باقى مىگذارى . به آنچه خداوند برايت روزى ساخته قانع باش و جز به آنچه خود در دست دارى منگر و آنچه كه برايت دست يافتنى نيست آرزو مكن ؛ زيرا هر كه قناعت پيشه نمايد سير شود و هر كه به قناعت نپردازد سير نگردد . بهرهء خود را از آخرتت برگير و هنگام توانگرى بىبندوبارى و هنگام تنگدستى بىتابى مكن . نه آنچنان تندخو و سخت دل باش كه مردم از نزديكى تو بيزار باشند و نه آنچنان نرمخو و سبك باش كه آشنايان تو را خوار و ذليل به شمار آورند . با بالادست خود ستيزه مكن و زيردست خود را به مسخره مگير و در هيچ كارى با كارشناسان آن به كشمكش مپرداز و از كمخردان پيروى مكن و در فرو دست هيچ كس خود را فرومايه مساز و با اعتماد به پشت گرمى و پشتيبانى هيچ شخصى خود را بىنياز مدان . و در برابر هر كارى دست نگهدار و فكرت را به كار بيانداز تا راه ورود و خروج آن را به خوبى شناسايى نمايى ، پيش از آن كه وامانده و پشيمان شوى . دلت را چون خويشاوندى قرار ده كه با او شراكت دارى و كردارت را چون پدرى دان كه در پى پيروى اويى و نفس امّاره خود را چون دشمنى دان كه در حال جهاد با اويى و امانتى كه بايد برگردانى ؛ پس به درستى كه تو را طبيب نفس خودت ساختهاند و علائم بهبودى را به تو آموختهاند و تو يك دردشناس و درمانگرى ؛ پس نيك بنگر با اين نفس خود چه بايد كنى . اگر كسى را از احسان و لطف خود برخوردار ساختى با بسيار منّت نهادن و يادآورى كردن آن ، تباهش مساز ؛ بلكه در ادامه اش احسانى بهتر از آن بياور ؛ زيرا چنين رفتارى از نظر اخلاقى ، براى تو زيبنده و زيباتر و به طور قطع براى آخرتت ثوابآورتر است . بر تو باد خاموشى كه موجب مىشود از بردباران به شمار آيى ، خواه جاهل و خواه عالم ؛ زيرا خاموشى تو در محضر دانشمندان برايت زيور است و در نزد نادانان ، پوششى بر نقصهاى توست . اى پسر جندب ! به راستى ، عيسى بن مريم عليهما السّلام به ياران خود فرمود : آيا به نظر شما اگر يكى از شما بر برادرش گذر نمايد و ببيند جامه اش اندكى از شرمگاه او را نمايان كرده آيا اقدام به عريان ساختن همهء شرمگاه مىنمايد يا آنچه را كه نمايان شده مىپوشاند ؟ گفتند : ما شرمگاه او را با جامه اش مىپوشانيم . فرمود : هرگز ! بلكه تمام آن را نمايان مىسازيد ! ؟ ياران حضرت عيسى عليه السّلام تازه دريافتند كه اين مثلى بوده كه براى آنها زده شده است ،
545
نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 545