بدين گورها نگاه كنيد كه همانند سطرهايى در پيشگاه خانها رقم خورده‌اند [ و آرميده‌اند ] ، خطوط گورهاشان نزديك هم و مزارشان در كنار يك ديگر ولى ديدارشان دور از هم است . آباد نمودند و خراب كردند . [ در گرد هم ] آرام گرفتند و پراكنده گشتند ، سكنى گزيدند و بىقرار گرديدند ، اقامت گزيدند و راهى شدند ؛ پس چه كسى شنيده است نزديكى دور را و دورى نزديك را و بنيانى ويران و آرامى بيمناك و مقيمى بىقرار و ماندگارى راهى شده را جز از اهل قبور ؟
اى فرزند سه روزهء [ دنيا ] : روزى كه در آن زاده شدى و روزى كه در گور فرو افتادى و روزى كه از گور به نزد پروردگارت درآيى .
واى چه روز بزرگ [ و هولناكى ] است . اى نيكو قامتان و اى اشتران آرام گرفته در كنار آبشخور ! چرا من تن شمايان را آباد و دلهايتان را ويران مىبينم . هان ! به خداى سوگند اگر آنچه را كه بايد ملاقات كنيد ، و آنچه را كه به آن باز خواهيد گشت ، به چشم ببينيد ، بىترديد خواهيد گفت : « كاش بازگردانده مىشديم و [ ديگر ] آيات پروردگارمان را تكذيب نمىكرديم و از مؤمنان مىشديم » [ انعام 6 ، آيهء 27 ] .
آن بزرگ گوينده فرمود : « [ ولى چنين نيست ] بلكه آنچه را پيش از اين نهان مىداشتند براى آنان آشكار شده است و اگر هم بازگردانده شوند قطعا به آنچه از آن منع شده بودند برمىگردند و آنان دروغ گويند » [ انعام 6 ، آيهء 28 ] .
سخنان كوتاهى كه از امام باقر عليه السّلام در اين زمينه‌ها ( اخلاق و حكمت و . . . ) روايت شده است 1 - با منافق به زبانت سازگارى نما و با مؤمن خالصانه دوستى كن و اگر يك يهودى همنشينت شد ، به نيكى رفتار كن 2 - آميختگى هيچ چيزى به چيز ديگر نيكوتر از آميختگى حلم با علم نيست 3 - تمامى كمال دانش اندوزى در دين و بردبارى بر ناگوارى و اندازه دارى مخارج زندگى است 4 - به خداى سوگند كه خودخواه با رداى [ عظمت ] خدا به ستيزه برخاسته است .

517