و براى مرد همين بس است كه به عيب خود پرداختن ، او را از عيبجويى مردم باز دارد 33 - هيچ چيز نزد خدا پس از خداشناسى ، محبوبتر از پاك شكمى و پاكدامنى نيست و چيزى نزد خدا دلپذيرتر از اينكه از او درخواست شود نيست 34 - امام سجاد عليه السّلام به فرزند خود - امام باقر عليه السّلام - فرمود : هر كه از تو خيرى بخواهد برايش انجام بده كه اگر درخور آن بود بجا كرده اى و اگر در خور نبود تو در خور آن بوده اى . و اگر مردى از جانب راست تو ، تو را دشنام داد و سپس به جانب چپ تو رفت و از تو پوزش خواست ، پوزش او را بپذير 35 - با صالحان نشستن ، زمينهء نيكى و صلاح را فراهم آرد و آداب دانشمندان را فراگرفتن خرد افزايد و اطاعت از پيشوايان الهى موجب كمال عزّت گردد و سود دهى ثروت [ براى جامعه ] كمال مردانگى است و راهنمايى آن كه از تو مشورتى خواهد ، گزاردن حقّ نعمت است و خوددارى از آزار مردم ، نشانهء كمال خرد است و مايهء آسايش دنيا و آخرت 36 - هنگامى كه امام سجاد عليه السّلام اين آيه را تلاوت مىكرد : « و اگر نعمت خدا را شماره كنيد ، نمىتوانيد آن را به شمار درآوريد » . [ سورهء ابراهيم ( 14 ) ، آيهء 34 ] ، پاك و منزّه است آن كس كه « نعمتشناسى » را نصيب كسى نساخت مگر همان اندازه كه فهميد از « نعمتشناسى » عاجز است و خداشناسى را نصيب كسى نكرد مگر همان اندازه كه فهميد از شناختن كامل خدا ناتوان است و خداوند عزّ و جلّ از همين اندك شناخت عارفان كه وجودش را مورد تقدير قرار داده و اين اعتراف به عجز از خداشناسى آنها را به عنوان سپاس پذيرفته ، همان طور كه علم دانشمندان را در عدم درك وجودش را به عنوان ايمان از آنها قبول نموده است ؛ زيرا خداوند به خوبى مىداند كه وجودش گسترده تر از آن است كه در فهم بندگان بگنجد و از آن حدّ فراتر رود 37 - پاك و منزّه است آن كس كه اعتراف به نعمت خود را به عنوان حمد و سپاس خود شناخته و منزّه است آن كس كه اعتراف به درماندگى از سپاسگزاريش را سپاس به شمار آورده است .

499