11 - مردى از امام سجاد عليه السّلام پرسيد : زهد چيست ؟ امام سجاد عليه السّلام فرمود :
زهد ده جزء دارد : بالاترين درجهء زهد ، كمترين درجهء پارسايى است و بالاترين درجهء پارسايى ، پايينترين درجهء يقين است و عالىترين درجهء يقين ، كمترين درجهء خشنودى است . همانا [ تعريف ] زهد در يكى از آيات قرآن آمده است : « تا بر آنچه از دست شما رفته اندوهگين نشويد و به سبب آنچه به شما داده است شادمان نگرديد » [ سورهء حديد ( 57 ) ، آيهء 23 ] 12 - درخواست حاجات از مردم ، زندگى را ذلَّت بار سازد و شرم و حيا را از بين ببرد و سبب كاهش وقار گردد و اين همان فقر آشكار است . و كمتر حاجت خواستن از مردم ، همان بىنيازى آشكار و واقعى است 13 - به راستى ، محبوبترين شما در نزد خدا خوشكردارترين شماست و به راستى ، بزرگوارترين شما در پيشگاه الهى شيفته ترين شما به آن چيزى است كه نزد خداست . و به راستى ، نجات يافته ترين شما از عذاب الهى بيمناكترين شما از خداست و به راستى ، نزديكترين شما به خدا گسترده اخلاقترين شماست و همانا ، پسنديده ترين شما در پيشگاه خدا نعمت بخشترين شما بر خانواده خويش است و همانا ، ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست 14 - امام سجاد عليه السّلام به يكى از پسرانش فرمود : پسر جانم ! پنج كس را در نظر دار و با آنان همنشين و همسخن مشو و در هيچ راهى آنان را همراهى مكن . گفت : پدر جانم ، آنها كيانند ؟ امام سجاد عليه السّلام فرمود : مبادا با دروغ پرداز همنشين شوى كه او همچون سراب است ، دور را نزديك و نزديك را به تو دور جلوه گر مىسازد ؛ مبادا با فاسق نشست و برخاست نمايى كه تو را به لقمه اى يا به كمتر از آن بفروشد ، مبادا با تنگ نظر مصاحبت كنى كه به هنگام نيازمندى شديد تو به مال او ، تو را واگذارد ؛ مبادا با احمق رفاقت نمايى كه چون خواهد به تو سود رساند به زيان دچارت سازد مبادا با كسى كه با خويشاوندانش قطع رابطه كرده رفت و آمد كنى كه من او را در قرآن نفرين شده يافتم 15 - به راستى ، شناخت و كمال ديانت مسلمان در اين است كه از سخنان بىفائده خوددارى نمايد

491