نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 49
اى مردم ! همانا [ در مسير زندگى ] شما علائم راهنمايى نصب شده است پس به وسيله آنها راه جوييد و شما را مقصدى نهايى است پس خود را به آن برسانيد . به راستى مؤمن ميان دو هراس است : عمرى را سپرى كرده و نمىداند خدا با او چه خواهد كرد و عمرى نيز باقى مانده و نمىداند كه خدا چه چيز برايش رقم خواهد زد پس بايد بندهء خدا از خود براى خويش توشه اى برگيرد و از دنياى خود براى آخرتش ذخيره كند و از جوانى خود پيش از فرا رسيدن پيرى و از زندگى خود پيش از هماغوش شدن با مرگ ، بهره بردارى بهينه نمايد . سوگند به آن كه جانم به دست اوست ، پس از مرگ ، جاى گله گزارى نيست ، و پس از دنيا ، سرايى جز بهشت و دوزخ نيست . يادآورى پيامبر صلَّى الله عليه و آله در بارهء دانش ، خرد و نادانى پيامبر صلَّى الله عليه و آله فرمود : دانش آموزيد كه آموختنش كارى نيك است ، گفتگو در بارهء آن تسبيح خداست ، بحث و بررسى آن جهاد به شمار مىآيد ، آموزشش به آن كس كه نمىداند صدقه محسوب مىشود ، بذل و بخشش آن به اهلش سبب تقرّب به خدا مىگردد ؛ زيرا دانش معيار شناسايى حلال و حرام است و دانشجو را به راههاى بهشت مىكشاند و از هراس تنهايى مىرهاند و در غربت دمساز او مىگردد ، [ دانش ] راهنماى امور پنهانى است ، اسلحه اى است براى مقابله با دشمنان ، زيورى است براى دوستان . خداوند به خاطر دانش ، مردمى را سرافراز گرداند تا جايى كه آنان را در امور خير پيشواى ديگران سازد و از ايشان پيروى شود . و كارهايشان مورد توجّه قرار گيرد و آثارشان قابل فراگيرى گردد و فرشتگان شيفتهء دوستى آنانند ؛ زيرا دانش ، احياگر دلها و روشنگر ديدگان از نابينائى است و سبب قدرت بدنى از سستى و تنبلى مىشود و خداوند دارندهء دانش را به مقام محبّان مىرساند و همنشينى با نيكان را در دنيا و آخرت نصيبش گرداند . در سايهء دانش ، خدا را فرمان برند و پرستش نمايند و در سايهء دانش ، خداشناسى صورت پذيرد و به يگانگى شناخته شود و به وسيلهء دانش ، صلهء رحم انجام گيرد و حلال و حرام شناسايى شود و دانش پيشواى عقل است . خداوند عقل را به نيك بختان دهد و از بدبختان دريغ نمايد . صفت خردمند اين است كه در برابر رفتار جاهلانه ، بردبارى پيشه سازد و از كسى كه به او ستم نموده درگذرد و نسبت به زيردست خويش فروتن باشد و بر بالادست خود در دست يافتن به كار نيك ، سبقت گيرد .
49
نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 49