آنگاه از محلّ گردهمائى ارواح مؤمنين پرسيد . امام فرمود : ارواح مؤمنين در شب جمعه زير صخره بيت المقدس گرد هم آيند و آنجا پايينترين مرتبهء عرش خداست كه از آنجا خدا زمين را پهناور نمايد و بر آن پيموده شود و از آنجا بر آسمان استيلا مىيابد . امّا محل گردهمائى ارواح كافران در اين دنيا در حضرموت كه پشت شهر يمن است مىباشد . سپس خدا آتشى از مغرب و آتشى از مشرق برانگيزد كه ميان آنها دو باد است كه مردم را به سوى صخرهء بيت المقدس گرد مىآورند و در جانب راست آن صخره نگه داشته شوند و بهشت براى تقوا پيشگان جلوه نمايى كند و دوزخ به جانب چپ آن صخره در عمق آن زمين باشد و فلق و سجّين در آن است و همه مردم از نزد آن صخره پراكنده مىشوند ، آن كس كه بهشتى است از آنجا داخل بهشت مىشود و آن كس كه جهنّمى است از همان جا به جهنّم وارد مىشود .
اقسام جهاد از امام حسين عليه السّلام پرسيدند كه جهاد واجب است يا مستحبّ ؟ امام عليه السّلام فرمود : جهاد بر چهار گونه است : دو جهاد واجب است و جهاد ديگر مستحبّى است كه جز با واجب تحقّق نيابد و چهارمى جهاد مستحبّى محض است . امّا آن دو جهاد كه واجب هستند : يكى جهاد شخص با نفس خويش است كه با كناره گيرى از نافرمانيها نسبت به خدا صورت مىگيرد و آن از بزرگترين جهاد است و ديگرى جهاد با كافرانى است كه با شما هممرزند كه اين نيز واجب است . امّا آن جهاد كه مستحبّ مىباشد كه در سايهء واجب امكان پذير است ، جهاد با دشمن است كه بر همهء امّت واجب است و اگر آن را ترك نمايند عذاب بر آنها فرود آيد و اين عذاب شامل همه امّت گردد و آن جهاد بر امام مستحبّ و سنّت است و حدّ آن اين است كه امام با امّت براى سركوبى دشمن رود و با دشمنان پيكار نمايد . و امّا آن جهادى كه مستحبّ محض است ، برپا داشتن سنّتهاست كه مرد مسلمان در بر پا نگهداشتن و رشد و احياى آن سعى و كوشش خود را به كار گيرد و مبارزه كند ؛ پس كار و تلاش در اين خصوص از بهترين اعمال است ؛ زيرا احياى سنّت است . و پيامبر خدا صلَّى الله عليه و آله فرمود : « هر كس بنيانگذار روشى نيكو باشد ، همچون پاداش كسى كه به آن عمل كرده ، پاداش دارد و نيز از پاداش همهء آنان كه تا روز رستاخيز به آن عمل نمايند بهره مند خواهد شد بىآن كه از پاداش انجام دهندگانش چيزى كاسته شود » .

423