78 - چيزها بر دو گونه‌اند : چيزى كه براى ديگرى است و درگذشته نصيب من نشده و در آينده نيز آرزوى دستيابى به آن را ندارم و چيزى كه اگر آسمانى را به زمين آورم تا وقت آن نرسد ، نصيبم نشود ؛ پس براى كدامين يك از اين دو عمر خود را تلف نمايم ؟
79 - همانا ، مؤمن چون بنگرد عبرت گيرد و چون لب فرو بندد به انديشه فرورود و چون سخن گويد ذكر نمايد و چون توانگر شود سپاس گويد و چون در سختى افتد شكيبايى پيشه سازد ، او زود خشنود و دير خشم است ، اندك نعمت الهى او را خشنود نمايد و بسيار آن او را به طغيان و خشم نيارد ، با ارادهء خير به تمام نيّتهاى خيرخواهانه خود دست نيابد ، قصد خير بسيار دارد ولى فقط به پاره اى از آنها جامهء عمل پوشاند و بر آن امور خيرى كه عملى نشده افسوس مىخورد كه چرا آنها را عملى نساخته است . و منافق چون بنگرد براى سرگرمى است و چون لب فرو بندد در غفلت فرو رود و چون سخن گويد ياوه سرايى كند و چون توانگر شود سر به طغيان گذارد و چون به سختى افتد ذلَّت و خوارى پيشه نمايد ، زود خشم و دير خشنود است ، اندك نعمت الهى او را به خشم آورد و بسيار آن او را خشنود ننمايد ، قصد شرّ بسيار دارد ولى مقدارى از آنها را اجرا مىكند و افسوس مىخورد كه چرا فلان كار شرّ را نتوانسته انجام دهد 80 - به راستى ، دنيا و آخرت دو دشمن جنگنده و دو راه گونه گوناند ، هر كه دنيا را دوست بدارد و دنبال آن برود ، آخرت را دشمن داشته و با آن بستيزد ؛ دنيا و آخرت به مثابهء مشرق و مغرباند و رهرو ميان آن دو ، هر گاه به يكى نزديك شود از ديگرى دور گردد 81 - هر كه از وعيد [ تهديد الهى ] بترسد ، دور [ پاداش الهى ] به او نزديك شود و هر كه از خوراك دنيا سير نشود هر چه فراهم نمايد او را كفايت نكند و هر كه براى دنيا بكوشد آن از دستش برود و هر كه از آن دست بردارد خود به سراغش آيد .
به راستى ، دنيا سايه اى است كه تا مدّتى معيّن گسترده است . رحمت خدا نصيب بنده اى باد كه چون سخن حكيمانه اى را بشنود نيك به خاطر سپارد و چون به رستگارى دعوت شود به آن روى آورد . دست به دامن رهبرى نجات بخش زند تا رهايى يابد . بىپيرايه ره سپارد و كردار نيك پيشه سازد و براى آخرت خود توشه اى از پيش فرستد . از آنچه بر حذرش داشته‌اند دورى نمايد و تيرى بر هدف زند [ و به جايزه نائل شود ] . با هوا و هوس مبارزه كند و به آرزوهاى خود دلبستگى نيابد .

363