« تا كسانى را كه بد كرده‌اند ، به سزاى آنچه انجام داده‌اند كيفر دهد و آنان را كه نيكى كرده‌اند ، به نيكى پاداش دهد » [ سورهء نجم ( 53 ) ، آيهء 31 ] . آيا نه چنين است كه شما اكنون در خانه‌هاى كسانى به سر مىبريد كه عمرشان از شما درازتر بود و آثارشان روشنتر و افرادشان از شما افزونتر و لشكرهايشان فراگيرتر و در عناد سختتر ؟ دنيا را پرستيدند آن هم چه پرستيدنى ! و برگزيدنش چه گزيدنى ! سپس با خوارى از آن رخت بربستند . آيا گزينش شما نيز همين است ؟ ! يا بر اين آزمنديد ؟ ! يا بر آن دل بسته و آرام شده‌ايد ؟ ! خداوند مىفرمايد : « كسانى كه زندگى دنيا و زيور آن را بخواهند جزاى كارهايشان را در آنجا به طور كامل به آنان مىدهيم و به آنان در آنجا كم داده نخواهد شد . اينان كسانى هستند كه در آخرت جز آتش بر ايشان نخواهد بود و آنچه در آنجا كرده‌اند به هدر رفته و آنچه انجام مىداده‌اند باطل گرديده است » .
[ سورهء هود ( 11 ) ، آيهء 15 و 16 ] . پس اين دنيا بد خانه اى است براى كسى كه از آن نهراسد يا در آن خود را از بيم وى ايمان شمارد . پس بدانيد - هر چند خود مىدانيد - كه شما ناگزير دنيا را ترك خواهيد كرد و به راستى دنيا همچنان است كه خداوندش وصف فرموده :
« بازيچه و سرگرمى ، تجمّل و تفاخر در ميان خودتان و افزونطلبى در اموال و فرزندان است » .
[ سورهء حديد ( 57 ) ، آيهء 20 ] . در آن پند گيريد از آنان كه در هر تپه اى نشانه اى برپا داشتند و كارگاه هايى به وجود آوردند كه شايد جاودانه بمانند . و نيز از آنان پند گيريد كه گفتند : « از ما نيرومندتر كيست ؟ » [ سورهء فصّلت ( 41 ) ، آيهء 15 ] . و عبرت گيريد از برادران خود كه ديديد چگونه به گورهاشان بردند ، بىآنكه سواره خوانده شوند و در قبرها فرود آوردند بىآن كه مهمانانشان شمارند . به گورشان جا دادند و از خاك كفنها ساختند و از استخوانهاى پوسيده همسايگان . همسايگانى بىزبان ؛ نه به نداى همسايهء خود پاسخ دهند و نه ستمى را باز دارند و نه ديد و بازديدى نمايند . مردمى بردبارند ، كينه هايشان از ميان رفته و نادانانى كه دشمنىهايشان مرده . نه از آزار و آسيب آنان ترسى است و نه به دفاع آنان اميدى .
چنانند كه گويى هرگز وجود نداشته‌اند ! چنان كه خداوند سبحان مىفرمايد : « اين خانه‌هاى آنهاست كه پس از آنها جز اندكى در آن سكونت نكردند و ما وارث آنها بوديم » . [ سورهء حديد ( 28 ) ، آيهء 58 ] . به جاى زيستن بر روى زمين در دل زمين جاى گرفته‌اند و به جاى فراخى در تنگناى خفتند . به جاى زندگى با خانواده و خويشان غربت را گزيدند و روشنايى را با تاريكى عوض كردند . چنان كه عريان و برهنه پا به دنيا آمدند آنسان هم از آن بيرون رفتند .
تنها با كردار خود به زندگى جاويد و سراى باقى كوچيدند . خداوند متعال مىفرمايد :
« همان گونه كه آفرينش را آغاز كرديم آن را بازگردانيم ، اين وعده اى است كه ما داده‌ايم و قطعا به آن وفا خواهيم كرد » [ سورهء انبيا ( 21 ) ، آيهء 104 ] .

305