نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 133
كسى كه بردبارى ورزيد به بزرگوارى رسيد . هر كس در پى فهميدن رفت بر دانش خود بيفزود . ديدار با نيكان مايهء آبادى دلهاست . چندان كه روزگار با تو بسازد با آن بساز مبادا لجبازى - چون اسب سركش - تو را از جاى بركند . اگر به گناهى آلوده شدى زود آن را با توبه پاك ساز . به آن كس كه تو را امين دانسته خيانت مكن گرچه او به تو خيانت كرده باشد و رازش را فاش مكن گرچه راز تو را فاش كرده باشد . به اميد سود بيشتر ، خطر را به جان مخر . طلب كن كه آنچه روزى توست به تو مىرسد . به بزرگوارى دريافت كن و به خوبى بخشش نماى و با مردم خوش گفتار باش . چه سخن جامع و حكيمانه اى است كه : آنچه براى خود مىپسندى براى مردم هم بپسندى و آنچه براى خود ناخوشايند مىدانى براى مردم نيز ناخوشايند بدانى . همانا كم اتفاق مىافتد كه تو از پشيمانى در باره شتابزدگى بر كسى در امان بمانى يا بر او برترى يابى . بدان كه وفاى به پيمانها و دفاع از خانواده ، نشانهء بزرگوارى است . و روى برگرداندن ، نشانهء دشمنى است . بهانه گيرى بسيار نشانهء تنگ نظرى است . اگر با مهربانى و خوشرويى ، در بعضى موارد چيزى را از برادرت دريغ دارى بهتر است از اينكه با ترشرويى چيزى به او بدهى . حفظ ارتباط با خويشاوندان ، نشانهء بزرگوارى است . هر گاه تو با خويشاوندت قطع رابطه نمايى ديگر چه كسى مىتواند به ايجاد ارتباط با تو اميدوار باشد يا اعتماد به اين ارتباط نمايد ؟ ! خوددارى از معاشرت يك نوع قطع رابطه است . چون برادرت با تو قطع رابطه نمايد ، تو ايجاد ارتباط با او را بر خود هموار ساز و چون از تو رخ برتافت ، تو با لطف و احوالپرسى ارتباط را برقرار ساز و چون بخل ورزيد ، از بخشش دريغ مدار و چون دورى گزيد ، تو نزديك شو و چون سختگيرى كرد ، تو نرمش نشان بده و چون مرتكب خطايى شد ، عذرش را بپذير ، آنسان كه گويى تو بندهء اويى و او ولى نعمت تو . ولى مبادا اين خوشرفتارى را آنجا كنى كه نبايد و يا در بارهء آن كس كه نشايد . دشمن دوست را دوست خود مگير كه سبب دشمنى تو با دوست گردد . فريبكارى مكن كه آن از اخلاق فرومايگان است . وقتى كه برادرت را اندرز مىدهى - چه نيك و چه زشت - بايد بىغرضانه باشد و در هر حال ياور او باش و با او بچرخ ، و كيفر برادرت را درخواست مكن گرچه خاكت به دهان پاشد . به دشمنت احسان كن كه براى پيروزى بر او نتيجه بخش است . با خوش اخلاقى خود را از شرّ مردم ايمن دار . جرعهء خشم خود را اندك اندك فرو خور كه من جرعه اى شيرينتر از آن ننوشيدم و پايانى گواراتر از آن نديدم . برادرت را به محض شك و ترديد از پاى ميفكن و بدون گلايه از او مبر .
133
نام کتاب : تحف العقول عن آل الرسول ( ص ) ( فارسي ) نویسنده : ابن شعبة الحراني جلد : 1 صفحه : 133