مربوط به پرداخت واجبات شرعى ، و پنج مورد براى هديّه و بخشش ، و چهار مورد مربوط به احسان و مصارف نيكوكارى است .
و امّا مواردى كه مخصوص به مخارج خود شخص مىباشد عبارتند از : 1 - خوراك ، 2 - نوشيدنى ، 3 - پوشاك ، 4 - مخارج ازدواج ، 5 - خدمتكار ، 6 - مواردى نيز از قبيل اصلاح اموال يا نقل و انتقال ، يا نگهدارى اجناس ، 7 - و موارد لازم همچون خانه ، يا يكى از اسباب و لوازم زندگى كه برطرف كنندهء حاجات او است .
و امّا موارد پنجگانه اى كه مربوط به افراد واجب النّفقه و تحت تكفّل است و پرداخت آن در حال سختى و رفاه واجب مىباشد عبارتند از : فرزند ، پدر ، مادر ، همسر ، و غلام .
و امّا موارد سه گانهء پرداخت واجبات شرعى عبارتند از : 1 - زكات مقرّرى سالانه ، 2 - [ هزينهء ] حجّ واجب ، 3 - و [ هزينه و مخارج ] جهاد در وقت و زمان خود .
و امّا موارد پنجگانهء عطايا ، و هداياى مستحبّى عبارتند از : هديه به ما فوق يا بالادست ، و اهداى به خويشان ، و به اهل ايمان ، و شركت در امورى همچون صدقه و احسان ، و نيز آزاد كردن برده .
و امّا موارد چهارگانه [ در كارهاى خير ] : پرداخت بدهى ، و عاريه دادن ، قرض دادن ، پذيرائى از مهمان ، كه در سنّت اسلام لازم و ضرورى است .
آنچه براى انسان خوردنش حلال و جايز است أمّا آنچه از زمين مىرويد ، و خوردنش براى انسان حلال است و جايز ، به سه گروه مواد غذائى تقسيم مىشود . گروهى در برگيرندهء تمامى حبوبات از قبيل : گندم ، جو ، برنج و نخود و ديگر از حبوبات و دانه‌هاى روغنى ( كنجد ) و غير آن است و خلاصه هر چيزى از حبوبات كه مصرف آن براى بدن انسان جنبهء غذائى و تقويتى داشته باشد خوردنش حلال است ، و هر چه براى بدن زيانآور باشد - جز در حال ناچارى و اضطرار - خوردنش حرام است .
و گروه دوم مشتمل بر تمامى انواع ميوه است كه منبع غذائى انسان و سرشار از سود و نيرو مىباشد ، و بنا بر اين خوردنش حلال است . و هر چه خوردنش براى انسان زيانآور باشد خوردن آن حرام است .

318