نگهدارى كند ولى خون و نفس هم چنان در بدن باقى ميماند .
( پايدارى انسان و بقايش بچهار چيز است و آتش چهار قسم است ) 62 - امام صادق ( ع ) فرمود : پايدارى انسان و بقايش بچهار چيز است : به آتش و نور و باد و آب ، آدمى بوسيلهء باد و تموج هوا مىشنود و ميبويد و بوسيلهء آب ( و رطوبت بدن و دهان ) لذت خوردن و آشاميدن را مىيابد ، پس اگر حرارت در معدهء آدمى نباشد خوراكى و آشاميدنى را هضم نميكرد و اگر روشنى در ديده او نبود نه مىديد و نمىفهميد و اگر باد نبود آتش معده بر افروخته نميشد و اگر آب نبود لذت خوراكى و آشاميدنى را نمىيافت .
راوى گويد : از حضرت پرسيدم از اقسام آتش فرمود : آتش بر چهار قسم است آتشى كه ميخورد و مىآشامد و آتشى كه ميخورد ولى نمىآشامد و آتشى كه مىآشامد و نمىخورد و آتشى كه نه مىخورد و نه مىآشامد اما آتشى كه ميخورد و مىآشامد حرارت بدن آدمى و همهء حيوانات است و آنكه ميخورد و نمىآشامد آتش هيزم است و آتشى مىآشامد و نميخورد حرارت نباتى است كه در درخت است و آتشى كه نميخورد و نمىآشامد آتش سنگ چخماق و حباحب است .
شرح - مقصود از اينكه اگر باد نبود آتش معده افروخته نميشد اين است كه آدمى بوسيلهء تنفس هوا اكسيژن را كه سوخت بدن است از هوا ميگيرد و حرارت بدن و معده از اين راه تأمين مىشود و مقصود از آتشى كه ميخورد و مىآشامد حرارت بدن آدمى و حيوانات است كه در اثر آن آدمى و حيوان نيازمند است بدل ما يتحلل را از غذا و آب تأمين كند و حباحب نام مرد بخيلى بوده است كه از شدت بخل و بيم آنكه مبادا مهمان بر او وارد شود آتش نمىافروخت مگر بمقدار بسيار ضعيف و ناچيز نظير آتشى كه از سنگ چخماق بر مىخيزد لذا بنام او مثل زده شد .

251