و متعارف است كه چون وقت جاندادن مىشود مردم ميگويند فلان كس جان خود را ميبخشد و معلوم است كه آدمى چيزى را نميبخشد مگر اينكه بطيب خاطرش باشد ، نه اينكه به زور باشد يا جبر يا اكراه و اما بهشت آدم عليه السّلام باغيست از جنتهاى دنيا كه طلوع مىكند آفتاب در آن و غروب مىنمايد و جنت جاودانى نيست زيرا كه اگر بهشت جاودانى بود ، آدم عليه السّلام هرگز از آن بيرون نميرفت .
و اعتقاد ما آن است كه به ثواب مقيم ابدى ميشوند اهل جنت در جنت ، و بعقاب مخلد مىگردند اهل آتش در آتش و احدى نيست كه داخل بهشت شود تا اينكه اول جايش را از آتش به او بنمايند و بگويند اين مكان تست كه اگر نافرمانى كرده بودى البته در اينجا بودى ، و احدى نيست كه داخل آتش شود تا اول جايش را از بهشت به او نشان دهند و گويند كه اين مكان تو است كه اگر فرمان خدا برده بودى هر آينه در آن بودى ، آنگاه اينها منزلهاى آنها را بميراث مىبرند و آنها منزلهاى اينها را ، اين است قول الهى كه : بهشتيان ميراث برانند كه بميراث مىبرند فردوس را ايشان در آنجا دائما مقيمند [1] و مؤمنى كه اقل مراتب منزلت را در بهشت دارد آن است كه مالك ده مقابل ملك تمام دنيا است .
( آن است كه بيرون نميرود احدى از دنيا تا ببيند و يقين كند كه در كدام يك از دو منزل بازگشت مىنمايد ، آيا بسوى بهشت ؟ يا بسوى آتش ؟ آيا دشمن خدا است يا دوست خدا ، پس اگر دوست باشد مر خدا را گشاده مىشود برايش درهاى بهشت و هموار مىشود برايش

[1] * ( الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيها خالِدُونَ ) * ( سوره مؤمنون آيه 11 و 12 )

99