عجيب اين است كه عمر اين قرائت را به پيامبر ( صلى الله عليه وآله ) نسبت داده است ، سيوطى در درالمنثور ( 4 / 69 ) به نقل از عمر آورده است : « پيامبر وَمِنْ عِنْدِه عِلْمُ الْكِتَابِ را خواند و گفت : علم كتاب از نزد خداست » همچنين در ( كنز العمال : 2 / 593 ) نقل شده است كه عمر اين آيه‌ى مدنى را در مكه از پيامبر شنيد ! ( كنز العمال 12 / 589 و مجمع الزوائد : 7 / 155 ) خدا را شكر كه كسى به حرف عمر تن در نداد و اكنون اين آيه در قرآن وَمَنْ عِنْدَه عِلْمُ الْكِتَابِ است .
بعد از بيان ناكامى عمر در تلاش براى تغيير معناى اين آيه ، جاى اين سؤال باقى است كه منظور از « شاهد بر امت بعد از پيامبرش » كه در اين آيه و آيه‌ى ديگرى كه مىفرمايد : أَفَمَنْ كَانَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَيَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ ( هود : 17 ) كيست ؟
پيروان اهل بيت ( عليهم السلام ) رواياتى را بيان كرده اند كه مصداق « من عنده علم الكتاب » و « شاهد بر امت » را على بن ابى طالب ( عليه السلام ) معرفى مىنمايند .
از جمله روايتى صحيح ، در تفسير على بن ابراهيم ( 1 / 367 ) از امام صادق ( عليه السلام ) نقل شده است كه فرمودند : « كسى كه نزد او علم الكتاب است ، اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) است . از حضرت سؤال شد ، كسى كه قسمتى از علم كتاب را دارد ، داناتر است يا كسى كه [ تمام ] علم الكتاب نزد اوست ؟ حضرت پاسخ داد : علم كسى كه قسمتى از علم به كتاب را دارد ، در مقابل كسى كه علم الكتاب نزد اوست مانند پشه اى است كه مقدارى از دريا را بر بال هاى خود حمل مىكند . . . اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) فرمود : آگاه باشيد كه علمى كه آدم با خود از

54